Η ναυμαχία της Σαλαμίνας: Πώς ο Θεμιστοκλής κατατρόπωσε τους Πέρσες (pics)

Ο Ξέρξης είχε βάλει σκοπό την επέκταση της αχανέστατης χώρας του και στον ελλαδικό χώρο και να πάρει εκδίκηση για την αποτυχημένη εκστρατεία δέκα χρόνια πριν του πατέρα του Δαρείου ο οποίος είχε ηττηθεί στον Μαραθώνα. Οι Πέρσες μετά τη νίκη στις Θερμοπύλες επί των 300 του Λεωνίδα, συνέχισαν την πορεία τους προς την Αθήνα την οποία και κατέλαβαν χωρίς καμία αντίσταση, αφού οι Αθηναίοι την είχαν εγκαταλείψει. Και αυτό γιατί είχαν πάρει χρησμό από το μαντείο των Δελφών πως μόνο τα «ξύλινα τείχη» θα τους έσωζαν τα οποία για τους Αθηναίους ήταν τα καράβια τους, οι τριήρεις τους.

Με την είσοδο των Περσών στην Αθήνα, αγκυροβόλησε στον όρμο του Φαλήρου και ο περσικός στόλος, έχοντας παραπλεύσει την Εύβοια και το Σούνιο. Την ίδια ώρα στην Σαλαμίνα γινόταν το πολεμικό συμβούλιο των Ελλήνων.

Οι Σπαρτιάτες πρότειναν μέσω του ναύαρχου Ευρυβιάδη και οι υπόλοιποι Πελοποννήσιοι επέμεναν να προστατεύσουν τον Ισθμό της Κορίνθου, καταστρέφοντας τον μοναδικό δρόμο που οδηγούσε εκεί και χτίζοντας τείχος γύρω από αυτό. Από την πλευρά του ο Αθηναίος στρατηγός Θεμιστοκλής επέμενε ότι ο ελληνικός στόλος έπρεπε να μείνει στη Σαλαμίνα για να πολεμήσει, αφού όπως σωστά πίστευε σε ανοικτή θάλασσα ο ελληνικός στόλος δεν θα είχε καμία ελπίδα κόντρα στον τεράστιο σε όγκο περσικό στόλο.

Στο συμβούλιο που συγκλήθηκε πριν τη ναυμαχία, ο Θεμιστοκλής διέκοπτε συνέχεια τον ναύαρχο των Κορινθίων, Αδείμαντο. Ο Ευρυβιάδης, τότε, του είπε ότι αυτούς που ξεκινούν πριν το σύνθημα τους ραπίζουν, ενώ ο Θεμιστοκλής του απάντησε ότι αυτοί που ξεκινούν πολύ μετά το σύνθημα δεν παίρνουν ποτέ βραβείο. Ο Ευρυβιάδης προσπάθησε να χτυπήσει τον Θεμιστοκλή, ο οποίος απέφυγε το χτύπημα και είπε την γνωστή φράση πάταξον μέν, ἄκουσον δέ. Τότε ο Ευρυβιάδης ηρέμησε.

Για να επιταχύνει τη ναυμαχία ο Θεμιστοκλής προέβη σε ένα τέχνασμα για να ξεγελάσει τους Πέρσες. Έστειλε κρυφά στους Πέρσες τον παιδαγωγό του Σίκινο να τους πει ότι δήθεν οι Έλληνες ετοιμάζονται να φύγουν από τη Σαλαμίνα κι αν θέλουν να τους νικήσουν να τρέξουν να τους προλάβουν. O Ξέρξης έπεσε στην παγίδα και διέταξε να κυκλώσουν τον ελληνικό στόλο και να αποκλείσουν τη δίοδο υποχώρησης του προς τον Ισθμό της Κορίνθου. Κατά την κρίσιμη αυτή στιγμή, ο πολιτικός αντίπαλος του Θεμιστοκλή κι εξόριστος στην Αίγινα Αριστείδης πέρασε τις γραμμές των Περσών με κίνδυνο τής ζωής του κι έφθασε στο πλοίο του Θεμιστοκλή. Αφού του αποκάλυψε τις κινήσεις του περσικού στόλου, του ανακοίνωσε ότι τώρα που ή πατρίδα τους βρίσκεται σε κίνδυνο ξεχνάει κάθε έχθρα που είχε μαζί του και δέχεται να πολεμήσει ως απλός στρατιώτης κάτω από τις διαταγές του.

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο Ηρόδοτος, ο περσικός στόλος είχε 1.207 τριήρεις (αν και δύσκολο στην Σαλαμίνα να υπήρχαν τόσα περσικά πλοία), την ώρα που ο στόλος των Ελλήνων έφτανε τα 378 πλοία. Ο Ξέρξης, βέβαιος για τη νίκη του, είχε τοποθετήσει ένα χρυσό θρόνο πάνω στο όρος Αιγάλεω, για να απολαύσει την εκδίκησή του.

Η μάχη ήταν άγρια, η πρώτη γραμμή μάχης των Περσών απωθήθηκε από τους Έλληνες, εμποδίζοντας την προώθηση της δεύτερης και της τρίτης γραμμής. Ο Θεμιστοκλής, παράλληλα, κατάφερε να χωρίσει στα δύο το δεξιό μέρος της παράταξης των Φοινίκων, ενώ στο κέντρο, οι Έλληνες κατάφεραν να χωρίσουν τον περσικό στόλο στα δύο. Μέχρι το μεσημέρι, η νίκη άρχισε να γέρνει προς τη μεριά των Ελλήνων, ενώ το τέλος της ημέρας βρήκε τον περσικό στόλο κατεστραμμένο και την θάλασσα γεμάτη με νεκρούς Πέρσες. Οι Έλληνες έχασαν 40 τριήρεις, ενώ οι Πέρσες φαίνεται να έχασαν 200 πλοία.

Ο Ξέρξης, ντροπιασμένος από την ήττα, επέστρεψε στην Ασία με το υπόλοιπο του στρατού του. Χάρη στη νίκη τους, οι Έλληνες κατάφεραν να επιβιώσουν, ενώ οι Πέρσες υπέστησαν σοβαρές υλικές ζημιές. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, αν οι Πέρσες νικούσαν στη Σαλαμίνα, θα είχε σταματήσει η ανάπτυξη της Ελλάδος, και κατά συνέπεια ο δυτικός πολιτισμός δεν θα ήταν αυτό που είναι σήμερα. Γι’ αυτό και η ναυμαχία της Σαλαμίνας θεωρείται από τις πιο σημαντικές μάχες στην ανθρώπινη ιστορία.