Carnivore diet: να την δοκιμάσω;

• Τι περιλαμβάνει η carnivore diet;
• Πώς λειτουργεί στον οργανισμό η carnivore diet;
• Πώς έγινε γνωστή η carnivore diet;
• Είναι η carnivore diet κατάλληλη για την υγεία;
• Επιστημονικές μελέτες για την δίαιτα carnivore

H Carnivore diet, ή αλλιώς δίαιτα των σαρκοφάγων, γίνεται όλο και πιο γνωστή αφού πολλά άτομα σπεύδουν να την δοκιμάσουν και influencers αφιερώνουν τους λογαριασμούς τους στην παρουσίαση αυτής της διατροφής. Η carnivore diet είναι μια μορφή κρεατοφαγίας που περιλαμβάνει μόνο την κατανάλωση ζωικών προϊόντων. Ποια είναι τα επιστημονικά δεδομένα για την carnivore diet; Έχει θέση στη ζωή μας;

Τι περιλαμβάνει η carnivore diet;

Η δίαιτα Carnivore αποτελεί μια διατροφή που περιλαμβάνει αποκλειστικά τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Είναι μία μορφή κετογονικής δίαιτας η οποία στηρίζεται στην κατανάλωση πρωτεϊνών, με την κατανάλωση υδατανθράκων να είναι πολύ χαμηλή. Η carnivore διατροφή αποκλείει εντελώς τους υδατάνθρακες και τα λίπη φυτικής προέλευσης. Έτσι, τα επιτρεπτά τρόφιμα είναι το κρέας, το ψάρι, τα θαλασσινά, τα αβγά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα ζωικής προέλευσης, το ζωικό λίπος (π.χ. βούτυρο) και ο ζωμός των οστών ζώων. Από ροφήματα αποκλείονται όλα τα αναψυκτικά, τα βότανα, ο καφές, το τσάι και επιτρέπονται το νερό και ο ζωμός οστών.

Πώς λειτουργεί στον οργανισμό η carnivore diet;

Καθώς αποτελεί μια μορφή κετογονικής δίαιτας, αυτό που κάνει η carnivore diet είναι να ωθεί το σώμα να χρησιμοποιήσει ως πηγή ενέργειας τις κετόνες. Αυτό γίνεται με τον εξής τρόπο: η διατροφή αυτή δεν προσφέρει στον οργανισμό ικανές ποσότητες γλυκόζης και άλλων σακχάρων, ώστε να τις χρησιμοποιήσει το σώμα για ενέργεια. Για να μπορέσει να ανταπεξέλθει σε αυτό, ο οργανισμός χρησιμοποιεί το λίπος για παραγωγή ενέργειας, μέσα από μια διαδικασία που παράγει τις κετόνες. Οι κετόνες κυκλοφορούν στο αίμα, κάνοντάς το πιο όξινο, μια κατάσταση που ονομάζεται κέτωση. Σε μια τυπική δίαιτα keto το 70%-75% της ενέργειας προέρχεται από λίπη, το 20% από πρωτεΐνες και περίπου το 10% από υδατάνθρακες. Η carnivore diet είναι ίσως η πιο keto diet, αφού οι υδατάνθρακες σχεδόν δεν υπάρχουν (ίσως υπάρχουν κάποιοι από το γάλα και το γιαούρτι), ενώ τα ποσοστά κρέατος και λίπους ποικίλουν και εξαρτώνται από τα κομμάτια κρέατος που επιλέγει κανείς.

Πώς έγινε γνωστή η carnivore diet;

Η ιδέα μιας δίαιτας carnivore ξεκίνησε από τον Γερμανό συγγραφέα Bernard Moncriff το 1856, ο οποίος πέρασε ένα χρόνο ζώντας μόνο με βοδινό κρέας και γάλα. Κοντά στο 1870, ο Ιταλός γιατρός Arnaldo Cantani συνταγογραφούσε στους διαβητικούς ασθενείς του μια διατροφή αποκλειστικά με ζωικές τροφές. Το 2018, η δίαιτα των σαρκοφάγων προωθήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τον πρώην ορθοπεδικό χειρουργό Shawn Baker, που έγραψε το βιβλίο “The Carnivore Diet”. Σήμερα, θα βρούμε πολλούς influencers που υποστηρίζουν ότι ακολουθούν την δίαιτα carnivore.

Είναι η carnivore diet κατάλληλη για την υγεία;

Η carnivore diet είναι μια διατροφή που αποκλείει ολόκληρες ομάδες τροφίμων. Συγκεκριμένα, απαγορεύει: α) την ομάδα των δημητριακών, όπως ρύζι, πατάτες, ψωμί, ζυμαρικά, β) την ομάδα των φρούτων, δηλαδή ολόκληρα φρούτα και χυμούς, γ) την ομάδα των λαχανικών, όπως σαλάτες, βραστά χόρτα, αρακά, καλαμπόκι, δ) την ομάδα των οσπρίων, όπως φακές, φασόλια, ρεβίθια, λούπινα και ε) περιορίζει σημαντικά την ομάδα των λιπών, αποκλείοντας φυτικά λίπη όπως ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, βούτυρα ξηρών καρπών, άλλα φυτικά έλαια, αβοκάντο. Είναι κάτι τέτοιο σύμφωνο με την υγεία; Ας δούμε τα δεδομένα από επιστημονική ματιά:

1. Για μια διαιτολόγο-διατροφολόγο με εξειδίκευση στις διατροφικές διαταραχές όπως είμαι εγώ, ο αποκλεισμός τροφίμων, μάλιστα ολόκληρων ομάδων τροφίμων, αποτελεί ένα μεγάλο red flag. Οι αποκλεισμοί οδηγούν στην διπολική σκέψη «άσπρο-μαύρο» που δαιμονοποιεί τρόφιμα, ενώ εξυμνεί άλλα. Η ακραίες σκέψεις δεν βοηθούν στην ισορροπημένη σχέση με τη διατροφή και τα τρόφιμα.
2. Πολλοί από τους ανθρώπους που ακολουθούν τώρα carnivore διατροφή, αναφέρουν ότι ήταν κάποτε vegan και πόσο καλά αισθάνονται με τις τωρινές διατροφικές τους συνήθειες. Η εναλλαγή και προσκόλληση σε συγκεκριμένα πρότυπα διατροφής που έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό τον αποκλεισμό, τη στέρηση και τον έλεγχο της ενέργειας (με πρωταρχικό στόχο τη μείωση του βάρους) συνήθως φανερώνουν διαταραγμένη σχέση με τη διατροφή, αν όχι διατροφική διαταραχή.
3. Λόγω της στερητικής της φύσης, απορρίπτει πληθώρα θρεπτικών συστατικών.
4. Η δίαιτα carnivore δεν υποστηρίζεται από πολλές μελέτες που να δηλώνουν το όφελός της στην υγεία, όπως άλλα πρότυπα διατροφής σαν τη Μεσογειακή. Για αυτό το λόγο, είναι καλό να εμπιστευτούμε πολυμελετημένες διατροφές για να υποστηρίξουμε την υγεία μας και όχι μια δίαιτα μόδας.
5. Υπάρχουν δεδομένα ότι μπορεί να είναι βλαβερή για την υγεία. Δεν είναι γνωστό αν η δίαιτα carnivore είναι ασφαλής, ώστε να ακολουθηθεί μακροπρόθεσμα, ούτε είναι γνωστό αν καλύπτει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, ενώ ενίοτε αναφέρονται αρνητικά συμπτώματα.
6. Εγείρει περιβαλλοντικά ερωτήματα. Μια διατροφή με μοναδικές πηγές τα ζωικά προϊόντα εγείρει ερωτήματα για το περιβάλλον, τα οποία έχουν αναλυθεί από την vegan κοινότητα, σε σχέση με το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της ζωικής παραγωγής.
7. Δεν είναι κατάλληλη για αθλητές. Μιας και βρισκόμαστε στο gazzetta.gr και έχουμε όλοι μας αθλητικό ενδιαφέρον, θα πρέπει να σας πληροφορήσω ότι η carnivore diet είναι μια ακατάλληλη επιλογή για οποιονδήποτε αθλητή. Υπάρχει η παρανόηση ότι το πιο σημαντικό μακροθρεπτικό συστατικό για τους αθλητές είναι η πρωτεΐνη. Ωστόσο, οι μεγάλες ενεργειακές απαιτήσεις των αθλητών χρειάζεται να καλύπτονται άμεσα και αυτό μόνο οι υδατάνθρακες μπορούν να το κάνουν. Επιπλέον, χρειάζονται όπως όλοι μας ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό περιβάλλον στο σώμα τους για την ορθή αποκατάσταση βλαβών, τα οποία περιέχονται σε φυτικά τρόφιμα.
8. Ο ισχυρισμός ότι τα συμπληρώματα μπορούν να εξισορροπήσουν τις ελλείψεις σε υδατοδιαλυτές βιταμίνες που προκαλεί η carnivore diet είναι αβάσιμος. Τα συμπληρώματα είναι για να «συμπληρώνουν» μια κατά τα άλλα ισορροπημένη διατροφή και όχι για να αποτελούν βάση της διατροφής. Οποιαδήποτε τέτοια πρακτική εναντιώνεται στις καλές αρχές της επιστήμης της Διαιτολογίας-Διατροφής.

Επιστημονικές μελέτες για την δίαιτα carnivore

Τα ερευνητικά δεδομένα για την διατροφή carnivore είναι πολύ περιορισμένα. Μια μελέτη που συμπεριέλαβε άτομα που ακολουθούν μια carnivore διατροφή για πάνω από 6 μήνες ανέφερε ότι σπάνια είχαν συμπτώματα (όπως γαστρεντερικά, μυϊκά και δερματολογικά) και ότι είδαν μεγάλη ικανοποίηση, βελτίωση της συνολικής υγείας, βελτίωση δεικτών υγείας και μείωση του βάρους. Ωστόσο, άλλη ομάδα ερευνητών τοποθετείται πάνω στους περιορισμούς που είχε η εν λόγω μελέτη. Μια προοπτική μελέτη που έγινε στο Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο του Groningen της Ολλανδίας συσχέτισε την διατροφή carnivore με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νόσων του Εντέρου (ΙΦΝΕ), όπως η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn. Τέλος, μια μελέτη του 2020 αναφέρει ότι γενικά οι κετογονικές δίαιτες- όπως είναι και η carnivore diet-είναι αμφιλεγόμενες σε σχέση με τα θρεπτικά συστατικά που προσφέρουν, αν και δίνει ενδιαφέροντα παραδείγματα υπέρ της δίαιτας carnivore. Τελικά, αξιολογώντας τα επιστημονικά δεδομένα, δεν μπορούμε να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα αν η δίαιτα των σαρκοφάγων είναι ασφαλής για κατανάλωση από όλα τα άτομα ή από συγκεκριμένη ομάδα ατόμων και για πόσο χρόνο.
Συμπερασματικά, αν δεν συμβουλευτούμε ενημερωμένο Διαιτολόγο-Διατροφολόγο για το αν η δίαιτα carnivore είναι κατάλληλη για εμάς, τότε καλό θα ήταν να μην την ακολουθήσουμε. Να περνάτε καλά και να δυναμώνετε το NQ σας!

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Lennerz BS, Mey JT, Henn OH, Ludwig DS. Behavioral Characteristics and Self-Reported Health Status among 2029 Adults Consuming a "Carnivore Diet". Curr Dev Nutr. 2021 Dec;5(12). doi: 10.1093/cdn/nzab133. Published online 2021 Nov 2. PMID: 34934897; PMCID: PMC8684475.
Peters V, Bolte L, Schuttert EM, Andreu-Sánchez S, Dijkstra G, Weersma RK, Campmans-Kuijpers MJE. Western and Carnivorous Dietary Patterns are Associated with Greater Likelihood of IBD Development in a Large Prospective Population-based Cohort. J Crohns Colitis. 2022 Jun;16(6):931-939. doi: 10.1093/ecco-jcc/jjab219. Published online 2021 Dec 1. PMID: 34864946; PMCID: PMC9282880.
Kirwan R, Mallett GS, Ellis L, Flanagan A. Limitations of Self-reported Health Status and Metabolic Markers among Adults Consuming a "Carnivore Diet". Curr Dev Nutr. 2022 May;6(5). doi: 10.1093/cdn/nzac037. Published online 2022 Mar 23. PMID: 35669045; PMCID: PMC9154285.
O'Hearn A. Can a carnivore diet provide all essential nutrients? Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2020 Oct;27(5):312-316. doi: 10.1097/MED.0000000000000576.

Κατερίνα Μαγδαληνού
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος,
Aπόφοιτη Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
NQ Nutritional Intelligence
Αγαμέμνονος 7, Χολαργός, 15561
+30 698 101 6809 // +30 211 018 3406
www.kmagdalinou.com