Παγκόσμια κατακραυγή για την απόφαση του Ιράκ να μειώσει την «ηλικία γάμου» για τα κορίτσια στα εννέα έτη
Το Ιράκ είναι έτοιμο να μειώσει τη νόμιμη ηλικία συναίνεσης από τα 18 στα εννέα έτη, επιτρέποντας στους άνδρες να παντρεύονται και να συνάπτουν σχέσεις με μικρά παιδιά. Η επερχόμενη νομική αλλαγή στερεί επίσης από τις γυναίκες τα δικαιώματα του διαζυγίου, επιμέλειας των παιδιών αλλά και κληρονομιάς.
Το κοινοβούλιο του Ιράκ, στο οποίο κυριαρχεί ένας συνασπισμός συντηρητικών σιιτικών κομμάτων, ετοιμάζεται να ψηφίσει μια τροπολογία που θα ανατρέψει τον «νόμο περί προσωπικής κατάστασης» της χώρας. Η νομοθεσία, γνωστή και ως νόμος 188, είχε ανακηρυχθεί ως μία από τις πιο προοδευτικές στη Μέση Ανατολή όταν θεσπίστηκε το 1959 και παρέχει ένα γενικό σύνολο κανόνων που διέπουν τις υποθέσεις των ιρακινών οικογενειών, ανεξάρτητα από το θρησκευτικό τους δόγμα.
Ο κυβερνητικός συνασπισμός λέει ότι η κίνηση αυτή ευθυγραμμίζεται με μια πιο αυστηρή ερμηνεία του ισλαμικού νόμου και αποσκοπεί στην προστασία των νεαρών κοριτσιών από «ανήθικες σχέσεις».
Σημειώνεται ότι δεν είναι η πρώτη φορά που σιιτικά κόμματα στο Ιράκ προσπαθούν να τροποποιήσουν τον νόμο «περί προσωπικής κατάστασης», καθώς οι προσπάθειες αλλαγής τους απέτυχαν το 2014 και το 2017, κυρίως λόγω των αντιδράσεων των ιρακινών γυναικών.
Όμως ο συνασπισμός διαθέτει πλέον μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και βρίσκεται στα πρόθυρα να περάσει την τροποποίηση, δήλωσε ο Δρ Renad Mansour, ανώτερος ερευνητής στο Chatham House.
«Είναι πιο κοντά από ποτέ», δήλωσε στο Telegraph. «Υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες τώρα, κυρίως λόγω των σιιτικών κομμάτων», ανέφερε στη συνέχεια.
Ο Δρ Ρενάντ πρόσθεσε ότι η προτεινόμενη τροπολογία αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης πολιτικής κίνησης των σιιτικών ισλαμιστικών ομάδων για την «εδραίωση της εξουσίας τους» και την ανάκτηση της νομιμότητας.
«Η έμφαση στη θρησκευτική πλευρά είναι ένας τρόπος για να προσπαθήσουν να ανακτήσουν μέρος της ιδεολογικής νομιμοποίησης που έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια», δήλωσε στην Telegraph.
«Δεν είναι ακόμη σαφές πότε ακριβώς θα τεθεί η τροπολογία προς ψήφιση στο κοινοβούλιο, αλλά θα μπορούσε να έρθει ανά πάσα στιγμή» είπε.
Επίθεση στις γυναίκες, τα κορίτσια... και τον κοινωνικό ιστό του Ιράκ
Ακτιβιστές υποστηρίζουν ότι η τροπολογία θα εξαλείψει ουσιαστικά τα πιο σημαντικά δικαιώματα των γυναικών στη χώρα.
«Η τροπολογία δεν θα υπονομεύσει απλώς αυτά τα δικαιώματα», δήλωσε η Σάρα Σάνμπαρ, ερευνήτρια για το Ιράκ στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. «Θα τα έσβηνε τελείως» σημείωσε.
Η Athraa Al-Hassan, διεθνής νομικός σύμβουλος για τα ανθρώπινα δικαιώματα και διευθύντρια της οργάνωσης Model Iraqi Woman, δήλωσε στην Telegraph ότι «φοβάται» ότι το σύστημα διακυβέρνησης του Ιράκ θα αντικατασταθεί από ένα νέο σιιτικό σύστημα που θέτει τη θρησκευτική κυριαρχία πάνω από το κράτος.
Το σύστημα αυτό κυριαρχεί στα καθεστώτα του Αφγανιστάν και του Ιράν, όπου ένας Νομικός υπηρετεί ως ανώτατος ηγέτης της χώρας.
Το Ιράκ έχει ήδη υψηλά ποσοστά παιδικών γάμων. Σύμφωνα με την Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (Unicef), περίπου το 28% των γυναικών στο Ιράκ παντρεύονται μέχρι τα 18 τους χρόνια.
Αυτό οφείλεται σε ένα «παραθυράκι» του νόμου περί προσωπικής κατάστασης, το οποίο επιτρέπει στους θρησκευτικούς ηγέτες, αντί για τα δικαστήρια, να τελούν χιλιάδες γάμους κάθε χρόνο - συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν κορίτσια μόλις 15 ετών, με την άδεια του πατέρα.
Αυτοί οι μη καταχωρημένοι γάμοι είναι ευρέως διαδεδομένοι στις οικονομικά φτωχές, υπερσυντηρητικές σιιτικές κοινότητες του Ιράκ.
Αλλά επειδή οι γάμοι δεν αναγνωρίζονται από το νόμο, τα κορίτσια και τα τυχόν παιδιά που αποκτούν στερούνται πληθώρα δικαιωμάτων.
