Το grand slam του Νόλε Τζόκοβιτς

Βομβαρδισμένη νιότη!

Βελιγράδι, 22 Μαΐου 1999. Μια πενταμελής οικογένεια στριμωγμένη στο διαμέρισμα των 60 τετραγωνικών μέτρων ετοιμάζεται να γιορτάσει. Το γνωστό τραγούδι των γενεθλίων διακόπτεται βίαια από τους ήχους μαχητικών αεροπλάνων, που με τη σειρά τους ετοιμάζονται να βομβαρδίσουν ακόμα μια φορά την πόλη. Ο Σρντγιαν και η Ντιγιάνα προσπαθούν να βρουν καταφύγιο για τα τρία παιδιά τους. Ήταν πια μέρος της καθημερινότητάς τους απ’ τις 24 Μαρτίου, όταν και είχαν ξεκινήσει οι «επιχειρήσεις» του ΝΑΤΟ. Ο Νόλε δε θα γιόρταζε ποτέ τα γενέθλιά του, όπως θα ονειρευόταν. Θα μάθαινε, όμως, πώς να μην εγκαταλείπει ποτέ τα όνειρά του. Όπως εκείνο, που είχε από έξι χρονών και ήταν να γίνει το νούμερο 1 του παγκοσμίου τένις.

Στα 1.700 μέτρα ξεκινάει η ανάβαση για το βουνό Κοπαόνικ. Μπορεί να φτάσει μέχρι και στα 2.170 μέτρα για τους πιο τολμηρούς σκιέρ. Ο Σρντγιαν και η Ντιγιάνα ήταν. Ο πρώτος απόφοιτος σχολής σκι και δάσκαλος στη σχολή «Genex» από το 1984 και η δεύτερη δασκάλα του χιονοδρομικού κέντρου. Εκεί γνωρίστηκαν, εκεί ερωτεύτηκαν κι εκεί ξεκίνησαν την κοινή τους ζωή. Ο Νόβακ Τζόκοβιτς ήταν ο πρώτος καρπός του έρωτά τους και γεννήθηκε στις 22 Μαΐου του 1987 στο Βελιγράδι. Ένα μικρό καφέ-εστιατόριο ήταν το παιδικό του παιχνίδι και η τέχνη της πίτσας εκείνη που πρώτη θα τον κέρδιζε. Αργότερα, θα ερχόταν το τένις. Απέναντι απ’ το μικρό μαγαζί που διατηρούσαν οι γονείς του στο Κοπαόνικ χτίστηκαν στις αρχές του ’90 γήπεδα τένις. Ένα καλοκαίρι, η Γέλενα Γκέντσιτς, ξεκίνησε ένα καλοκαιρινό καμπ, αναζητώντας νέα ταλέντα.

«Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη μέρα που ήρθε στο γήπεδο ένα αγόρι τεσσάρων χρονών με την τσάντα του έτοιμη και φτιαγμένη, λες και επρόκειτο για επαγγελματική προπόνηση. Τον ρώτησα ποιος του την έφτιαξε και εκείνος απάντησε ο ίδιος. Όταν τον ρώτησα τι ήθελε να γίνει όταν μεγαλώσει μου είπε: «Νούμερο ένα στον κόσμο». Την ίδια απάντηση που μου είχε δώσει κάποτε και η Μόνικα Σέλες». Για τη δασκάλα του τένις, ο Νόβακ θα γινόταν σύντομα ό,τι καλύτερο είχε δει – σε ταλέντο – μετά την 41χρονη πλέον πρώην πρωταθλήτρια.

Η ιδέα για την τσάντα ήταν του Νόλε, όπως χαϊδευτικά τον αποκαλούν οι φίλοι και η οικογένειά του. Ήθελε να μιμηθεί τον Πιτ Σάμπρας, ο οποίος ήταν το είδωλό του, και βιαζόταν να του μοιάσει. Σύντομα θα τα κατάφερνε, θέτοντας άλλα δεδομένα για τα νέα μέλη στην οικογένειά του, που στο μεταξύ είχαν έρθει. Ο Μάρκο Τζόκοβιτς που γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου του 1991 και ο Τζόρτζε Τζόκοβιτς που ήρθε στη ζωή στις 17 Ιουλίου του 1995.

Οι σειρήνες στο Βελιγράδι!

Ο Νόλε θα είναι ο μόνος απ’ τα τρία αδέλφια που θα έχει την άσχημη εμπειρία και των δύο πολέμων στη Γιουγκοσλαβία. Τόσο του εμφυλίου, που κράτησε από το 1991 ως το 1995, όσο και των βομβαρδισμών των συμμαχικών δυνάμεων, οι οποίοι του άφησαν τραυματικές αναμνήσεις. Η μισή του καταγωγή είναι απ’ το Κόσοβο, όπου γεννήθηκε ο πατέρας του και έζησε ο παππούς του, συνεπώς και οι κατά καιρούς πολιτικές θέσεις που έχει πάρει, είχαν ως αποτέλεσμα να προκαλέσουν αντιδράσεις. «Είναι κομμάτι της σέρβικης ιστορίας. Είναι άσχημο όταν βλέπεις να τα παίρνουν από σένα, αλλά δεν μπορείς να κάνεις και τίποτα. Δεν θέλω να εκφράσω περαιτέρω την άποψή μου, επειδή θα την χρησιμοποιήσουν εναντίον μου».

Οι εικόνες του από τον εμφύλιο πόλεμο δεν είναι έντονες. Εξάλλου, ήταν μόλις τεσσάρων όταν ξεκίνησε και εννέα ετών όταν έληξε. Εκείνο που δεν φεύγει από τη μνήμη του είναι οι βομβαρδισμοί του Βελιγραδίου επί τρεις μήνες. «Ξέρεις… Ακόμα αντιδρώ αντανακλαστικά όταν ακούω έναν δυνατό ήχο. Υπάρχει ένα τραύμα μέσα μου», παραδέχεται, ξεκινώντας να περιγράψει εκείνες τις ημέρες και κυρίως τις νύχτες, που ουδείς ήξερε τι να περιμένει.

«Ξυπνούσα μερικές φορές τα βράδια κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών κι έβλεπα τη μαμά μου. Είναι μια ειδική περίπτωση η γυναίκα. Πέρασε πολλά για να μας μεγαλώσει, για να κρατήσει τέσσερις άντρες μέσα στο σπίτι. Φοβόταν πολύ μήπως κάτι μας συμβεί. Ήταν μια τραγική περίοδος. Για δύο μήνες μάς βομβάρδιζαν σχεδόν κάθε βράδυ και θυμάμαι ότι τρέχαμε όλοι μαζί από κτήριο σε κτήριο για να βρούμε ένα μέρος να καλυφθούμε, να νιώσουμε ασφαλείς».

Η κατάσταση των πραγμάτων, όμως, δεν το επέτρεπε. «Χρειαζόταν να έχεις κουράγιο για να διατηρήσεις την επιθυμία σου για οτιδήποτε άλλο πέρα απ’ τη ζωή σου», θα εξηγήσει για το γεγονός ότι δεν παράτησε το τένις εκείνη την εποχή. Κράτησε το όνειρό του, έστω κι αν τη βραδιά που έκλεινε τα 12 του χρόνια δεν πρόλαβε να κάνει ευχή πριν σβήσει τα κεράκια. Το εορταστικό τραγούδι διακόπηκε απότομα από μια βόμβα του ΝΑΤΟ.

«Happy birthday to you, Happy birthday to you, Happy birthday dear Noll-eh, Happy birthday to…. Μπουμ! Ακούσαμε το αεροπλάνο που πέρασε από το σπίτι μας και τις βόμβες να σκάνε. Σύντομα άρχισαν να τρέμουν οι τοίχοι των σπιτιών και βυθιστήκαμε στο σκοτάδι». Ήταν η βραδιά που βομβαρδίστηκε ο θερμοηλεκτρικός σταθμός στο Βέλικι Τσλιένι και το μεγαλύτερο μέρος του Βελιγραδίου δεν είχε πλέον ηλεκτρισμό.

«Όσοι περάσαμε εκείνη την περίοδο, βγήκαμε πιο δυνατοί πνευματικά. Και μάθαμε να εκτιμούμε την αξία της ζωής. Ξέρω πως είναι να ζω σε 60τ.μ. που βομβαρδίζονται καθημερινά. Οπότε μπορώ να εκτιμώ τη ζωή που έχω τώρα». Οι «επιχειρήσεις» του ΝΑΤΟ ολοκληρώθηκαν στις 10 Ιουνίου. Και ταυτόχρονα ξεκίνησε μια καινούργια εποχή για τον Νόβακ Τζόκοβιτς.

Γερμανός μαθητής, Άγγλος… υπήκοος!

Οι βόμβες δεν είχαν καταφέρει να βλάψουν το όνειρό του και η φλόγα για να γίνει ο καλύτερος τενίστας του κόσμου παρέμενε άσβεστη. Το καλοκαίρι του 1999 θα αποφασίσει να περάσει τρεις μήνες στην Γερμανία. Θα μετακομίσει στην ακαδημία του Νίκολα Πίλιτς στο Μόναχο, προκειμένου να εξελίξει το ταλέντο του. «Ήταν δύσκολα τότε… Ακόμα και σήμερα είναι δύσκολα. Ο Νόβακ έπρεπε να εξελιχθεί και θέλαμε να πάμε μαζί του, όμως δεν ήμασταν πλούσιοι. Η κοινωνία συνηθίζει να κοιτάει τα παιδιά μόνο όταν φέρνουν μετάλλια και γίνονται διάσημα, δεν αναλογίζεται τι θυσίες έγιναν για να φτάσουν εκεί», θυμάται η μητέρα του, που αναγκάστηκε να αφήσει το παιδί της να ταξιδέψει μόνο του.

«Μπορεί τε να φανταστείτε πως νιώθαμε όταν ο Νόβακ έφυγε απ’ το σπίτι ενώ ήταν μόλις 12 χρονών. Ευτυχώς ο Νίκολα τον πρόσεχε λες και ήταν δικό του παιδί. Το θετικό ήταν πως από τότε ο Νόλε ανέπτυξε το αίσθημα της ανεξαρτησίας που θα το χρειαζόταν για τη συνέχεια της καριέρας του. Έμαθε να είναι μακριά απ’ το σπίτι κι έτσι δεν τον ενοχλούσε όταν έπρεπε να λείπει συνεχώς».

Η αναγνώριση θα αργούσε ακόμα να έρθει. Δύο χρόνια μετά, ο Τζόκοβιτς μετέχει στο Junior Davis Cup, όπου θα ηττηθεί στα περισσότερα παιχνίδια του και μέχρι το 2005 θα κινείται στη μετριότητα. Το πρώτο… break έρχεται το 2005, όταν θα καταφέρει να μπει στους πίνακες του Australian Open, όντας μόλις 17 ετών και παρότι θα αποκλειστεί στον πρώτο γύρο η παρουσία του σε ένα grand slam θα ανοίξει τις πόρτες της καριέρας του. Ακόμα και της ζωής του!!!

Το 2006, θα είναι ο νεαρότερος τενίστας που θα συμπεριλαμβάνεται στους 100 καλύτερους και θα συζητηθεί το ενδεχόμενο να μεταναστεύσει όλη η οικογένεια στην Αγγλία και να πάρει την υπηκοότητα. «Είχα την εντύπωση πως πάντα οι άνθρωποι τρόμαζαν όταν τους έλεγα από πού είμαι. Δεν ήξεραν τι να περιμένουν από σένα. Η χώρα μου είχε άσχημη φήμη στον κόσμο, εξαιτίας των κατά καιρούς ηγετών της. Δεν έφταιγα εγώ γι’ αυτό. Η Αγγλία μού προσέφερε πολλές δυνατότητες και μάλλον θα απογοητεύτηκαν βάσει των χρημάτων που ήταν διατεθειμένοι να επενδύσουν.

Δεν χρειαζόμουν, όμως, τα λεφτά. Είχα αρχίσει να έχω όσα μου χρειάζονταν για να ταξιδεύω μαζί με τον προπονητή μου και σκέφτηκα «τι στο καλό;». Είμαι Σέρβος και είμαι περήφανος που είμαι Σέρβος. Δεν ήθελα να το χαλάσω αυτό επειδή μια άλλη χώρα είχε καλύτερες συνθήκες. Αν έπαιζα για την Αγγλία, θα το έκανα με τον ίδιο τρόπο που το κάνω και τώρα. Ποτέ, όμως, δεν θα ένιωθα ότι εκεί ανήκω. Θα ήμουν πάντα αυτός που πήρε μια τέτοια απόφαση», θα ξεκαθαρίσει και ουδέποτε θα απαρνηθεί στη Σερβία. Ίσως μόνο στην καθημερινότητά του, αφού με την επί χρόνια σύντροφό του Γέλενα Ρίστιτς, ζουν στο Μόντε Κάρλο.

Ο… τζόκερ κέρδισε!

Χρόνο με το χρόνο και τουρνουά με το τουρνουά, ο Νόβακ Τζόκοβιτς θα έβρισκε τη θέση του στο χάρτη του τένις. Θα ανέβαινε με άλματα την παγκόσμια κατάταξη και λίγο μετά τα 20α του γενέθλια θα «σοκάρει» τους φίλους του αθλήματος, όταν στο Rogers Cup στο Μόντρεαλ θα κερδίσει κατά σειρά του Άντι Ρόντιγκ, Ραφαέλ Ναδάλ και Ρότζερ Φέντερερ για να κατακτήσει το τουρνουά. Τότε, ήταν που έθετε υποψηφιότητα για την κατάκτηση ενός grand slam και τότε ήταν που θα παρουσίαζε στο… κοινό του κι ένα άλλο ταλέντο του. Τις μιμήσεις!!

Στις διάρκεια του US Open θα γίνει διάσημος για το χιούμορ του και τη διάθεσή του να κάνει πλάκα στους υπόλοιπους τενίστες. Από εκεί πήρε το παρατσούκλι «τζόκερ», το οποίο τον ακολουθεί μέχρι και σήμερα, έστω κι αν έχει εγκαταλείψει – επίσημα – τις μιμήσεις. «Δεν θα μου άρεσε αν οι άνθρωποι με βλέπουν περισσότερο ως τζόκερ, παρά ως παίκτη του τένις. Θέλω να προωθήσω τον εαυτό μου ως πρωταθλητή και όχι ως κλόουν. Ακόμα και τώρα με πιέζουν για να κάνω μιμήσεις, αλλά πλέον δεν το κάνω μπροστά σε κόσμο. Μπορεί να το κάνω για πλάκα, για μένα και για τον προπονητή μου. Κάνω πλάκα καμιά φορά στις προπονήσεις, αλλά μόλις ξέφυγε η κατάσταση σταμάτησα να το κάνω επισήμως».

Ο Νόλε είναι πλακατζής, δεν διστάζει να τσαλακώνει την εικόνα του για να περνάει καλά, προτιμά καμιά φορά να κάνει παρέα με μικρότερους τενίστες γιατί τον ενοχλεί η σοβαροφάνεια των μεγάλων (σ.σ. κάποτε, ο Ρότζερ Φέντερερ είχε ενοχληθεί όταν τον μιμήθηκε), όμως παράλληλα διαβάσει βιβλία ιστορίας, μιλάει τέσσερις γλώσσες και είναι μέλος ενός παγκόσμιου οργανισμού, που προασπίζει την ειρήνη.

Οι κακεντρεχείς συχνά τον κριτίκαραν για το γεγονός ότι δεν άντεχε να «βγάλει» ολόκληρο παιχνίδι και θεωρούσαν πως προφασιζόταν τραυματισμούς, προκειμένου να ξεκουραστεί. Η δυσκολία στις ανάσες του μαρτυρούσε πως κάτι δεν πήγαινε καλά και παρότι off the record πολλοί συναθλητές του τον κατηγορούσαν για κακή διατροφή, φάνηκε πως ήταν κάτι περισσότερο από ένα… σαβούριασμα με πίτσες και μακαρονάδες! Μέχρι που ένα διατροφολόγος ανακάλυψε πως ο Νόβακ είναι αλλεργικός στη γλουτένη, ένα συστατικό που περιέχεται στην πρωτεΐνη του σιταριού, συνεπώς και σε όλα τα παράγωγά του.

Η ειδική δίαιτα που ξεκίνησε είχε ως αποτέλεσμα να χάσει περίπου πέντε κιλά και να εμφανιστεί αγνώριστος στα κορτ το 2011. «Σταμάτησα να τρώω ό,τι ήθελα. Όταν καταφέρνεις να αντιστέκεσαι σε πειρασμούς, όπως η σοκολάτα, δεν κάνεις καλό μόνο στο μεταβολισμό σου, αλλά και στην ψυχική σου υγεία. Είσαι πιο φρέσκος, πιο υγιής, πιο ήρεμος. Και σωματικά θα είσαι πιο γρήγορος, πιο δυνατός, οι μυς σου θα δουλεύουν καλύτερα. Έτσι νιώθω εγώ, πλέον».

Η μεταμόρφωσή του έφερε ένα προς ένα τα όνειρά του στην υλοποίηση. Έμεινε αήττητος για 43 ματς, πριν ηττηθεί από τον Ρότζερ Φέντερερ στον τελικό του France Open, όμως κατάφερε να επιστρέψει με την κατάκτηση του Australian Open και του Wimbledon εκείνη τη χρονιά. Κατάφερε, σύμφωνα με τα δικά του λόγια, να είναι ο νικητής στην αρένα.

«Οι τενίστες παίρνουν στα κεντρικά γήπεδα, που μοιάζουν με αρένα. Μόλις μπούμε στο γήπεδο ο κόσμος φωνάζει το όνομά σου και σε χαιρετάει, νιώθεις με μονομάχο. Και όλοι φωνάζουν και φωνάζουν κι εσύ μάχεσαι και φωνάζεις… Νιώθεις ότι είσαι ένα ζώο, που παλεύει για τη ζωή του».

Η διαδρομή στην κορυφή…

Το… ζώο είχε πολλές μάχες να δώσει ακόμα. Και όσο μεγάλωνε η φήμη του, τόσο ακούγονταν πιο δυνατά οι ζητωκραυγές του πλήθους. Το 2012 θα τον βρει να κατακτάει και πάλι το Αυστραλιανό, το open που είναι το τυχερό του, αφού στην ήπειρο των καγκουρό είχε κατακτήσει και το 2008 το πρώτο της καριέρας του. Ήταν προφανές πως στα 25 του χρόνια ήταν στην καλύτερη στιγμή της καριέρας του. Θα μπορούσε, μάλιστα, να έχει γράψει τη δική του μοναδική ιστορία, όμως η ήττα του από τον Ραφαέλ Ναδάλ στον τελικό του French Open του στέρησε την ευκαιρία να γίνει ο πρώτος από το 1969 και τον Ροντ Λέιβερ που θα ήταν εν ενεργεία πρωταθλητής και στα τέσσερα grand slam.

Στην ίδια χρονιά εκπροσώπησε – ως σημαιοφόρος μάλιστα – τη Σερβία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου και κόντρα στην προσφερθείσα θετή του πατρίδα έχασε το μετάλλιο. Ο Άντι Μάρεϊ είχε υψηλότερο κίνητρο στον ημιτελικό και τον απέκλεισε, με τον Τζόκοβιτς ακολούθως να χάνει και στον μικρό τελικό. Επέστρεψε το 2013 με την κατάκτηση του grand slam στην Αυστραλία κι έθεσε νέο ρεκόρ τριών συνεχόμενων κατακτήσεων του συγκεκριμένου τουρνουά. Έμεινε για 100 εβδομάδα στο νούμερο 1 της παγκόσμιας κατάταξης πριν τον εκθρονίσει ο Ναδάλ.

Το 2014 θα έφερνε στο προσκήνιο και πάλι την χαρισματική πλευρά του χαρακτήρα του. Όχι επειδή πανηγύριζε τα γκολ της Ελλάδας στο μουντιάλ, αλλά επειδή απέδειξε ότι δεν ξεχνάει από πού έχει ξεκινήσει. Και μπορεί τα 500 χιλιάδες δολάρια να μοιάζουν ψίχουλα μπροστά στα περίπου 12 εκ. δολάρια που έχει ετήσιες απολαβές, ωστόσο ουδείς τον υποχρέωσε να προβεί σε μια τέτοια κίνηση. Μετά την κατάκτηση του Rome Masters, ο Νόλε Τζόκοβιτς μέσω του ιδρύματος που διατηρεί πρόσφερε το έπαθλο στη Σερβία για την αποκατάσταση των ζημιών από τις πλημμύρες.

Για τους συμπατριώτες του ο 27χρονος σούπερ σταρ ήταν και παρέμενε νούμερο 1. Δεν έχαναν ποτέ την ευκαιρία, άλλωστε, να τον αποθεώνουν στο αεροδρόμιο όταν επέστρεφε από τις μεγάλες επιτυχίες. Σαν τη χθεσινή. Και τότε είναι που δε νιώθει σαν ένα… ζώο στην αρένα. Μπορεί για λίγο να νιώσει καίσαρας!