Πράσινη κλωστή δεμένη

Ξεκινώ από το βασικότερο, που θα έπρεπε να είναι προφανές και αυταπόδεικτο. Σε μία επαγγελματική αθλητική εταιρία ελληνικού τύπου, όπως είναι οι ΚΑΕ και οι ΠΑΕ που αδυνατούν να λειτουργήσουν με ισολογισμούς και όρους αγοράς, ο μοναδικός που δικαιούται να έχει λόγο και φραγγέλιο είναι αυτός που βάζει τα φράγκα. Δηλαδή, ο ιδιοκτήτης.

Όχι ο προπονητής. Όχι οι παίκτες. Όχι τα διοικητικά στελέχη. Όχι η εξέδρα. Όχι οι φίλαθλοι του καναπέ. Όχι οι τζαμπατζήδες. Όχι οι δημοσιογράφοι και οι οπαδογράφοι.

Το ΝΒΑ, που είναι βγαλμένο από την κοιτίδα του υπαρκτού καπιταλισμού, έχει πιάσει τον σφυγμό σωστά. Το τρόπαιο του πρωταθλητή, στο τέλος της σεζόν, απονέμεται όχι στον αρχηγό της ομάδας ή στον προπονητή της, αλλά στον ιδιοκτήτη. Στο αφεντικό. Σε αυτόν που υπογράφει τις επιταγές.

Πάμε παρακάτω, τώρα. Ή μάλλον, πάμε προς τα πίσω, μπας και πιάσουμε το νήμα από την αρχή και από κάποιο σημείο που δεν είναι κουβαριασμένο. Ειλικρινά, χρειάστηκα τη βοήθεια του κοινού ή μάλλον του αρχείου για να ψηλαφίσω τις λεπτομέρειες και να ξεδιαλύνω την πράσινη κλωστή δεμένη, στην ανέμη τυλιγμένη. Είναι πλέον ανθρωπίνως αδύνατο να συγκρατήσει κανείς στη μνήμη τα ράβε-ξήλωνε αυτής της δύσβατης δεκαετίας.

Στα 10 χρόνια που κύλησαν από τη σιεσμικού επιπέδου …μεταπολίτευση του 2012, όταν αποχώρησαν οι Παύλος και Θανάσης Γιαννακόπουλος, οι Ομπράντοβιτς και Ιτούδης και μία σειρά από σημαντικούς παίκτες, ο Παναθηναϊκός κατάφερε να αρχίσει και να τελείωσει μια σεζόν με τον ίδιο προπονητή μόνο δύο φορές: το 2012-3, με τον Αργύρη Πεδουλάκη, δηλαδή τη χρονιά της υπομονής και της ανασυγκρότησης (όταν οι «πράσινοι» νίκησαν με 3-0 στους τελικούς της Α1 και έφτασαν μία ανάσα από το φάιναλ-φορ του Λονδίνου) και το 2017-8 με τον Τσάβι Πασκουάλ (πρωταθλητές Ελλάδας, ηττημένοι με 1-3 από τη Ρεάλ στα ευρωπαϊκά πλέι-οφ).

Το 2013-4 απολύθηκε στα καλά καθούμενα ο Πεδουλάκης μετά από μία φυσιολογική ευρωπαϊκή ήττα (τη μέρα μάλιστα που θα κοουτσάριζε στο ελληνικό All-Star Game στα Χανιά) και άφησε τη θέση του στον Φραγκίσκο Αλβέρτη, ο οποίος αν και πρωτάρης οδήγησε τον Παναθηναϊκό στον τίτλο.

Η σεζόν που ακολούθησε ξεκίνησε με Ντούσκο Ιβάνοβιτς και ολοκληρώθηκε με τον Σωτήρη Μανωλόπουλο, που μάλιστα ανέλαβε αρχές Μαΐου και σκουπίστηκε από τον Ολυμπιακό στους τελικούς.

Το 2015-6, ο Σάσα Τζόρτζεβιτς απολύθηκε Απρίλιο επειδή δεν μπόρεσε να οδηγήσει τον Παναθηναϊκό στο φάιναλ-φορ του Βερολίνου και κληροδότησε το πόστο του στον Πεδουλάκη, ο οποίος ηττήθηκε από τον Ολυμπιακό με 3-2 στους τελικούς του Σπανούλη.

Ο Πεδουλάκης απολύθηκε τον Οκτώβριο της επόμενης περιόδου μετά από μία συντριβή από τον Ολυμπιακό στο ΣΕΦ και είδε τον Πασκουάλ να κάθεται στην καρέκλα του, με τριετές αν δεν απατώμαι συμβόλαιο. Μολονότι δις πρωταθλητής και απόλυτα επιτυχημένος, ο Ισπανός τζέντλεμαν εκπαραθυρώθηκε λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 2018, όταν βρέθηκε απρόσμενα στο ραντάρ του Γιαννακόπουλου ο Ρικ Πιτίνο.

Ο διάσημος Αμερικανός αποχώρησε το καλοκαίρι του 2019 αφήνοντας παρακαταθήκη ένα νταμπλ, αλλά επέστρεψε μερικούς μήνες αργότερα, φορώντας το καπέλο του Ομοσπονδιακού προπονητή, αντί του …Πεδουλάκη, ο οποίος είχε στο μεταξύ προσληφθεί και απολυθεί για τρίτη φορά.

Φεύγοντας οριστικά και μάλλον αμετάκλητα από την Ελλάδα τον Μάιο του 2020, ο Πιτίνο έδωσε το δαχτυλίδι στον Γιώργο Βόβορα («ο Παναθηναϊκός έχει ικανότατο προπονητή, δεν χρειάζεται να ψάξει αλλού»), η ψήφος εμπιστοσύνης στον οποίο αποσύρθηκε στις αρχές Γενάρη, μετά από μία ήττα από το Λαύριο.

Ο Όντεντ Κάτας διαδέχθηκε τον Βόβορα και οδήγησε την ομάδα σε άλλο ένα νταμπλ, απόντος βεβαίως του Ολυμπιακού. Ωστόσο, δεν ήταν γραφτό να μακροημερεύσει, αφού η νέα διοίκηση επέλεξε τον Δημήτρη Πρίφτη ως προπονητή μακράς πνοής. Η μακρά πνοή εξέπνευσε στα μέσα του Απρίλη και η μπάλα της κατεδάφισης όλους όσους εμπλέκονταν στη φετινή ομάδα, με εξαίρεση τον βοηθό προπονητή Ισίδωρο Κουτσό.

Τον Πρίφτη διαδέχεται ο ίδιος Βόβορας που κρίθηκε ανεπαρκής πριν από 15 μήνες, με τεχνικό προϊστάμενο τον ίδιο Πεδουλάκη που κρίθηκε ανεπαρκής το 2014 και ξανά το 2016 και ξανά το 2019. Και με άμεσο συνεργάτη τον Χρήστο Σερέλη, ο οποίος μπορεί να αναδείχθηκε προπονητής της χρονιάς για το 2020-1, αλλά δεν παύει να είναι πρωτόπειρος σε συνθήκες πρωταθλητισμού, πόσο μάλλον Ευρωλίγκας.

Άραγε υπάρχει σχέδιο για την επόμενη χρονιά και για το άμεσο μέλλον; Θα συνεχιστεί η πράσινη θητεία των Πεδουλάκη, Βόβορα, Σερέλη εάν –διόλου απίθανο- η σεζόν ολοκληρωθεί με συντριβή από τον Ολυμπιακό στους τελικούς; Η κοινή λογική υπαγορεύει υπομονή και νηφαλιότητα, αλλά οι παραπάνω λέξεις υπήρξαν νεκρό γράμμα στη δεκαετία που προηγήθηκε. Εάν δεν το προσέξατε, μέσα στον ορυμαγδό της διήγησης, πολλές από τις αλλαγές προπονητών έγιναν Μάρτιο ή Απρίλιο ή και Μάιο, προφανώς εν είδει ηλεκτροσόκ.

Ο καλομαθημένος σε ευρωπαϊκά μεγαλεία Παναθηναϊκός μπορεί να έκλεισε 10 χρόνια χωρίς πρόκριση σε φάιναλ-φορ, αλλά δεν παύει να είναι μία ομάδα 7 πρωταθλημάτων και 7 κυπέλλων στο ίδιο διάστημα, έστω με τον προφανή αστερίσκο της διετίας 2019-21. Και, στο κάτω κάτω, πρόκειται για έναν οργανισμό που κατέβασε τον πήχη των εξόδων και δεν έχει προϋπολογισμό αντάξιο της χρυσής εποχής ή των σημερινών μεγαθηρίων.

Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος τόνισε στην ανάρτησή του ότι η ομάδα όφειλε τουλάχιστον να φανεί ανταγωνιστική απέναντι σε ομάδες με συγκρίσιμο budget. Επειδή όμως δεν είναι χθεσινός και σκαμπάζει από μπάσκετ, καταλαβαίνει ότι οι πιθανότητες αστοχίας στον σχεδιασμό είναι πολύ μεγάλες, όταν μία διοίκηση υποχρεώνεται να κινηθεί με στοιχήματα και χωρίς το περιθώριο διορθωτικών κινήσεων μεγάλης αξίας.

Ο ιδιοκτήτης βάζει τα λεφτά και δεν έχει να δώσει λογαριασμό σε κανέναν. Εφ’ όσον μάλιστα ισχυρίζεται ότι η «διορισμένη» από τον ίδιο διοίκηση απέτυχε παταγωδώς στην οικονομική διαχείριση, έχει κάθε δικαίωμα να της τραβήξει το χαλί, άσχετα με το συζητήσιμο timing.

Είναι ασφαλώς βαριά και ασήκωτη η φράση «o Διαμαντίδης απολύθηκε από τον Παναθηναϊκό», αλλά ο ρομαντισμός δεν είναι πάντοτε καλός σύμβουλος. Κυνικά και πραγματιστικά, αυτοί που απομακρύνθηκαν δεν είναι οι ημίθεοι του παρκέ, αλλά δύο (ή τρία) αποτυχημένα έμμισθα διοικητικά στελέχη. Έμμισθα, απ’ όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω. Ελπίζω να μη κάνω λάθος.

Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι η απόφαση για την απομάκρυνση του Πρίφτη, εφ’ όσον εδράζεται στο δείγμα γραφής των αναμετρήσεων με τον Ολυμπιακό, ήταν βιαστική ή και λανθασμένη.

Πρώτα πρώτα, η λυπητερή μοιράζεται τον Ιούνιο και όχι στις αρχές Απριλίου. Δεύτερον, η διαφορά ποιότητας ανάμεσα στις δύο ομάδες φέτος είναι πολύ μεγάλη, χωρίς απαραίτητα αυτό να οφείλεται στις επιλογές του προπονητή. Ο Ολυμπιακός διαθέτει τη δυναμική ακόμα και για να κατακτήσει το ευρωπαϊκό τρόπαιο, ενώ ο Παναθηναϊκός τερμάτισε –ουσιαστικά- 16ος στην Euroleague.

Το σερί των «κόκκινων» έφτασε στο 4-0, αλλά αυτός ο απολογισμός μπάζει αρκετό νερό. Ο Παναθηναϊκός κέρδισε το ματς πρωταθλήματος στο Φάληρο, δηλαδή σε μία έδρα όπου λύγισαν όλα τα θηρία της Ευρώπης. Στον τελικό του Κυπέλλου κυριάρχησε μέχρι τα τελευταία λεπτά, παίζοντας μάλιστα χωρίς τον σημαντικότερο παίκτη του (Παπαπέτρου).

Στο δεύτερο ντέρμπι της Basket League, μπήκε με προβάδισμα στο τελευταίο πεντάλεπτο και έχασε από 2-3 μικρολεπτομέρειες και από κούραση, έχοντας μάλιστα απροπόνητους τους Νέντοβιτς, Σαντ Ρόος και απόντα τον Γιόβιτς.

Την καταφανή ανωτερότητά του ο –σχεδόν πλήρης σε όλα τα ντέρμπι- Ολυμπιακός την πιστοποίησε μόνο στις δύο ευρωπαϊκές αναμετρήσεις και πάντως όχι στους αγώνες που ο Παναθηναϊκός χειρίστηκε ως «υπέρ πάντων». Τηρουμένων των αναλογιών, η συνολική εικόνα των πέντε «αιώνιων» συγκρούσεων είναι μάλλον κολακευτική για τη δουλειά των προπονητών του Παναθηναϊκού, παρά ατιμωτική. Και πάντως όχι επιχείρημα απόλυσης.

Ο θερινός σχεδιασμός είναι η άλλη όψη του νομίσματος και, πράγματι, σηκώνει πολλή και σκληρή κριτική. Θυμίζω όμως αυτό που έγραψα παραπάνω, ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να στηθεί ανταγωνιστική ομάδα με ζαριές στα τυφλά και στα φτηνά, ιδίως όταν μεσολαβεί σωρεία από προβλήματα και αναποδιές.

Θα άντεχε π.χ. ο Ολυμπιακός να χάσει επί 2,5 μήνες ανοιξιάτικα τον Βεζένκοφ και να έχει τον Σλούκα με long covid; Και ο Παναθηναϊκός δεν είναι ΤΣΣΚΑ, για να βγαίνει στην αγορά με σπασμένο τον κουμπαρά και να φέρνει παιχταράδες από το ΝΒΑ Ιανουάριο μήνα. Ο ικανότατος αλλά σωματικά προβληματικός Γιόβιτς δεν ήταν παραπάνω στοίχημα από τον Κουίνσι Έισι.

Ο Ολυμπιακός, βέβαια, ορθοπόδησε όταν επανήλθε στη λογική της σταθερότητας, αφήνοντας κατά μέρος ασυναρτησίες τύπου Μπλατ και Κεμζούρα. Πού είναι ο αντίστοιχος «Μπαρτζώκας» του Παναθηναϊκού; Θα μπορούσε να είναι ο Πρίφτης ή ο Βόβορας ή και ο Πεδουλάκης των πρώτων χρόνων.

Ακόμα καλύτερα, αν δεν σας αρέσουν οι Έλληνες, θα μπορούσε να είναι ο Τσάβι Πασκουάλ, που γινόταν σαρξ εκ σαρκός, αφού χειρίστηκε με διπλωματία και υπομονή τις δύσκολες μέρες του πούλμαν και του πολέμου με τον Μπερτομέου. Η εμφάνιση του Ρικ Πιτίνο υπήρξε για τον Παναθηναϊκό ευλογία και κατάρα, αφού ανέβασε το στάτους του οργανισμού και τον οδήγησε σε τίτλους, ταυτόχρονα όμως δρομολόγησε μία αχρείαστη εκθεμελίωση όσων είχαν χτιστεί από τον Πασκουάλ.

Αποχωρώντας από το ΟΑΚΑ, το 2020, ο πολύς Πιτίνο άφησε πίσω του όχι μόνο τον Παπαγιάννη, αλλά και τον Γιώργο Βόβορα, ο οποίος –θυμίζω- υπήρξε δεξί χέρι του Πεδουλάκη, όπου και αν ο τελευταίος εργάστηκε. Ναι, ακόμα και στη Ρωσία!

Θα μακροημερεύσει αυτή τη φορά, ο ικανός αλλά άπειρος και υπέρ το δέον σεμνός τεχνικός; Μπορεί ναι, μπορεί και όχι. Εάν όμως αποκλειστικό κριτήριο για την αξιολόγηση του νεοσύστατου τιμ αποτελέσει η επίδοση του Παναθηναϊκού στο τελευταίο δίμηνο της χρονιάς, που ήδη βρίσκεται στην τελική ευθεία της, μάλλον (και) αυτή η ριζοσπαστική αλλαγή θα αποδειχθεί κενή περιεχομένου.