Husqvarna MC 258 Military: Μια Σουηδέζα ανιχνεύτρια!

• Λίγη ιστορία
• Οδηγώντας τον στρατιώτη
• Εν κατακλείδι

Με μεγάλη συγκίνηση και χαρά σας παρουσιάζω το συγκεκριμένο μοντέλο της δοκιμής μας, την Husqvarna MC 258 Military της Ελληνικής Στρατονομίας. Αυτή η στρατιωτική μοτοσυκλέτα είναι ένα γνήσιο σουηδικό μοντέλο που σχεδιάστηκε και γεννήθηκε πριν το 1980 και κατόπιν απαίτησης του Σουηδικού στρατού, για δύο βασικές χρήσεις.

Η πρώτη ήταν ως ανιχνευτής διαδρομών για εκτός δρόμου περιοχές και η δεύτερη για συνοδεία αρμάτων μάχης. Και οι δύο αυτές χρήσεις, βασίζονται για τη βοήθεια στην κίνηση τεθωρακισμένων αρμάτων μάχης.

Στην πορεία εξελίχθηκαν και για άλλες χρήσεις. Για την ιστορία, στη Σουηδία παράγονται ακόμη και σήμερα αυτόματες Husqvarna και όσες παλιές μοτοσικλέτες ίδιου τύπου υπάρχουν, είναι ακόμη ενεργές και μάχιμες, αφού χρησιμοποιούνται από την πολιτική προστασία για αυτοψίες και προστασία των δασών ή από έφεδρους στρατιώτες του Σουηδικού στρατού. Τις μοτοσικλέτες αυτές δεν τις κατέστρεψαν στην Σουηδία αλλά αντίθετα. τις χρησιμοποιούν ακόμα, σε αντίθεση με εμάς και ότι έγινε στην Ελλάδα.

Λίγη ιστορία

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Αναρωτηθήκαμε και μπήκαμε στην διαδικασία να ψάξουμε για ποιο λόγο:
α. Χρειάστηκε ο Σουηδικός στρατός προδιαγραφές για αυτόματες δίχρονες μοτοσυκλέτες και δεν αρκέστηκε σε κάποιο καθαρόαιμο enduro μοντέλο;
β. Γιατί η εν λόγω εταιρεία, αφού είχε ήδη αναδείξει παγκόσμιες πρωταθλήτριες στο enduro, με περγαμηνές, μπήκε στη διαδικασία να εξελίξει μια αυτόματη;

Απλά γιατί σε αυτή την επιλογή βοήθησαν οι προδιαγραφές που έθεσε ο στρατός της Σκανδιναβικής χώρας. Η πρώτη βασική προδιαγραφή ήταν η μοτοσυκλέτα να είναι ήπια στη χρήση της, ώστε να μπορεί να οδηγηθεί με μικρή εκπαίδευση από τον οποιοδήποτε Σουηδό φαντάρο. Και η δεύτερη -εξίσου σημαντική- ήταν να μπορεί να οδηγηθεί με χιονοπέδιλα, που έμπαιναν πρόσθετα στον σκελετό, τα οποία έπρεπε να τα πατάει ο αναβάτης με τα πόδια του εν κινήσει, αφού ήταν τοποθετημένα στο μπροστινό τμήμα της.



Όπως καταλαβαίνετε αυτή η δεύτερη προδιαγραφή δεν άφηνε χώρο να αλλάζεις ταχύτητες με το αριστερό πόδι χρησιμοποιώντας το λεβιέ τους, ούτε να μπορείς να πατάς το πίσω φρένο με το δεξί. Για αυτό χρειαζόταν μια enduro αυτόματη, με τα φρένα να είναι τοποθετημένα στις μανέτες αριστερά και δεξιά επάνω στο τιμόνι, χωρίς τη παρουσία της μανέτας του συμπλέκτη. Όλα έπρεπε να γίνονται με ευκολία, χωρίς να εμπλέκονται πουθενά τα πόδια του αναβάτη παρά μόνο για την πίεση των πέδιλων στο χιόνι. Σε μια χώρα σαν την Σουηδία που το περισσότερο διάστημα του χρόνου κατακλύζεται από χιόνια και δύσκολες συνθήκες, πολλοί αγώνες enduro γίνονταν με ειδικά λάστιχα με καρφιά.

Ας μου επιτρέψετε μια μικρή παρένθεση και ας πούμε δυό λόγια για την Husqvarna που είναι από τους παλιότερους κατασκευαστές μοτοσικλετών στον κόσμο. Husqvarna σημαίνει σπίτι (σημ: από τη λέξη Hus) στο Varna ποταμό, αφού στο χωριό Kusqvarna ήταν το πρώτο εργοστάσιο της ομώνυμης μάρκας. Αυτές τις πληροφορίες μου τις έδωσε ο καλός μου φίλος Σπύρος Παπαδημητρίου από το Χαλάνδρι, που ήταν μηχανικός, αναβάτης και μεταφραστής των αδερφών Στέλιου και Γιώργου Σπυριδόπουλου - των τότε αντιπροσώπων της Husgvarna στην Ελλάδα. Ο Στέλιος που δεν είναι πλέον ανάμεσα μας σε αυτό τον μάταιο κόσμο, ήταν πολλά χρόνια πρωταθλητής Ελλάδος στο motocross και στο enduro, με απίστευτες σωματικές δυνάμεις. Έτυχε να κάνει την στρατιωτική του θητεία στην Ελληνική Στρατονομία και οι πιο παλιοί θα θυμούνται στην πίστα του Μαραθώνα με τους 25.000 θεατές στα τέλη του 1970, να παρκάρουν Ρέο φορτηγά και να ξεφορτώνουν φαντάρους για να παρακολουθήσουν και να εμψυχώσουν τον Στέλιο που είχε πολλές διακρίσεις και πολλές νίκες στο ενεργητικό του.

Είχα την τύχη και την τιμή να είμαι οδηγός του Στέλιου και του Γιώργου σε μικρή ηλικία, 22 χρονών. Με την επόμενη αντιπροσωπία που είχαν, αυτή της Husaberg, με την οποία κέρδισα το Ελληνικό πρωτάθλημα Enduro και Scramble το 1995 και το πρώτο μου βαθμό στο παγκόσμιο πρωτάθλημα! Συγκεκριμένα με Husaberg FE 350 (Hus a berg) που και αυτό με τη σειρά του σημαίνει: «Σπίτι στο δάσος». Όταν μετά από χρόνια έχασε την αντιπροσωπεία των Husqvarna στην Ελλάδα εισήγαγε τα Husaberg (γεννήθηκαν από Σουηδούς μηχανικούς που δεν πήγαν στην Ιταλία όταν πουλήθηκε η Husqvarna στην Gagiva και έβγαλαν αγωνιστικά χειροποίητα τετράχρονα επιδόσεων). Με τις διασυνδέσεις του Στέλιου στη Στρατονομία και με τις προδιαγραφές του ΝΑΤΟ που είχε το Husqvarna 258 Military, βοήθησαν στην επιλογή σε ανοικτό διαγωνισμό να ζητηθούν και να αγοραστούν από τον Ελληνικό Στρατό, 80 τέτοιου τύπου στρατιωτικές μοτοσικλέτες. Ο διαγωνισμός που έγινε το 1983 είχε δύο ανταγωνιστές: Honda και Husqvarna. Τελικά επιλέχθηκε η σουηδική μοτοσικλέτα για τους λόγους που γράψαμε παραπάνω. Ήταν τότε (μου εξιστορούσε το 95' ο Στέλιος) η μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία μεταξύ ελληνικού δημοσίου και Σουηδίας, γι’ αυτό και τους είχε παραχωρήσει δείπνο ο Σουηδός πρέσβης όταν υπογράψανε την σύμβαση. Πριν την παράδοση των στρατιωτικών Husqvarna, είχαν εισαχθεί στη χώρα μας δύο ίδιου τύπου μοτοσυκλέτες για δοκιμές. Την μία την οδηγούσε ο Σπύρος Παπαδημητρίου, επί 1 1/2 χρόνο, χωρίς να πάθει καμία ζημιά στα χέρια του. Αυτό που του είχε κάνει μεγάλη εντύπωση τότε, ήταν η ευκολία στην οδήγηση και τα πολύ έντονα φώτα της χωρίς μπαταρία, μόνο από την πολύ δυνατή γεννήτρια της, που έκαναν την νύχτα- μέρα.

Στο σήμερα, η μοτοσικλέτα της δοκιμής μας ανήκει στον Γιώργο Χρυσαφίδη. Ο Γιώργος. λάτρης των χωμάτινων, θέλοντας να θυμάται τα νεανικά του χρόνια στην πίστα στο Γαλάτσι και να οδηγεί στο χώμα, βρήκε και συντήρησε την συγκεκριμένη στρατιωτική Σουηδέζα! Η κάθε μία Military 258 είχε κόστος για τον Ελληνικό Στρατό 112.000 δραχμές όταν ένα καθαρόαιμο αγωνιστικό Husqvarna την ίδια εποχή κόστιζε 190.000 δραχμές. Το αυτόματο Husqvarna είχε μικρότερης διαμέτρου καρμπυρατέρ (22 χιλ.) για πιο εύκολη και ήπια χρήση, απέδιδε 24 ίππους, μεγαλύτερο τελικό εξάτμισης για λιγότερο θόρυβο, αυτόματη μετάδοση για ευκολία στη χρήση, πολύ δυνατά φώτα για νυχτερινές περιπολίες. Πίσω είχε τροχό 17 ιντσών με διπλά αμορτισέρ ενώ μπροστά συμβατικό πιρούνι με 21 διαμέτρου τροχό. Για φρένα χρησιμοποιούσε δύο ταμπούρα, ένα σε κάθε τροχό.

Οδηγώντας τον στρατιώτη

Τα ραντεβού μας με τον Γιώργο Χρυσαφίδη ήταν στο Πεντελικό Όρος προκειμένου να οδηγήσω την MC 258. Ο λόγος απλός. Πρώτα σαν φόρος τιμής για τον Στέλιο Σπυριδόπουλο και τις αμέτρητες ώρες προπόνησης μας στο συγκεκριμένο βουνό και δεύτερον γιατί ήθελα να την οδηγήσω σε συγκεκριμένη διαδρομή που είχα σχεδιάσει στο μυαλό μου, ώστε να φανούν οι αρετές της. Πατώντας τη μανιβέλα της, που βρίσκεται στο αριστερό της μέρος, αμέσως έρχεται στη ζωή ο δίχρονος κινητήρας της.



Ακολουθεί ζέσταμα και χωρίς άνοιγμα του γκαζιού μετά από λίγο κουμπώνουμε στην θέση D (Drive) χειροκίνητα, τη μικρή μανέτα πάνω από το αριστερό κάρτερ του κινητήρα από την αρχική της θέση Ν (Neutral). Αυτό είναι ένα σημείο που χρήζει προσοχής ώστε πριν την θέσεις σε λειτουργία να είναι πάντα στη νεκρά θέση (Ν). Μόλις γίνει αυτή η κίνηση ήδη έχει κουμπώσει το αυτόματο κιβώτιο. Μετά ανοίγεις το γκάζι και ως διά μαγείας χωρίς χρήση συμπλέκτη, η αυτόματη Σουηδέζα αρχίζει να κινείται στο χώμα. Έχει μια μικρή χρονική αδράνεια μέχρι να αρχίζεις να κινείσαι αλλά όσο ανοίγεις το γκάζι πιο πολύ, τόσο μεγαλύτερη ώθηση δίνει ο πίσω τροχός. Την οδηγήσαμε σε ανοικτά ως επί το πλείστον κομμάτια (δεν λέει όχι στα μονοπάτια) και η αίσθηση της είναι ότι μπορείς να κινηθείς αρκετά σβέλτα. Έχει καλό κράτημα, βοηθά σε αυτό ο στιβαρός κλειστός σωληνωτός σκελετός της, όπου σε συνεργασία με τις αναρτήσεις της, καταπίνουν κάθε ανωμαλία του εδάφους.

Ο κινητήρας της είναι ήπιος χωρίς ξεσπάσματα, το μικρότερης διαμέτρου καρμπυρατέρ με τον μεγάλο σιγαστήρα του τελικού της εξάτμισης μπορεί να τον πνίγουν, αλλά ήδη έχουμε αναφέρει ότι έπρεπε να οδηγείται από στρατιώτες και όχι από επαγγελματίες οδηγούς αγώνων. Μαζεύοντας αρκετή φόρα πριν τις στροφές της διαδρομής μας, επειδή ο κινητήρας δεν φρενάρει στο κλείσιμο του γκαζιού, τα φρένα της αναλαμβάνουν να σταματήσουν εξ' ολοκλήρου το σύνολο αναβάτη/μοτοσικλέτας. Κρίνονται ικανοποιητικά στη χρήση τους και θέλει μια μικρή συνήθεια ειδικά το πίσω, αν χρειάζεται να ανέβουν οι ρυθμοί σου. Την απολαύσαμε την Husqvarna MC 258, μεταφερθήκαμε μαζί της σε άλλες εποχές και μας άρεσε η σύντομη αλλά όμορφη οδήγηση της. Ας μην ξεχνάμε ότι μια ολόιδια μοτοσικλέτα τερμάτισε εντελώς νορμάλ στο θρυλικό αγώνα Ράλλυ Παρίσι-Ντακάρ το 1982 κερδίζοντας την κατηγορία των δίχρονων μέχρι 250 κ.εκ. με αναβάτη τον Τιερί Σαμπορνιέ.

Εν κατακλείδι

Στη χώρα μας ειδικά η χρήση της από την Ελληνική Στρατονομία δεν έτυχε σωστής αντιμετώπισης. Δεν έγινε ποτέ ένα σοβαρό σχολείο στους μηχανικούς της στρατονομίας στη μετά αγορά τους, για τη σωστή χρήση και συντήρησης τους από τον Ελληνικό Στρατό. Και γίνομαι πιο συγκεκριμένος. Σε αυτό το αυτόματο κιβώτιο που ήθελε ειδικό λιπαντικό αυτόματων κιβωτίων ATF Citroen, έβαζαν λάθος - ότι υπήρχε σαν λιπαντικό υπηρεσίας. Στην μετάδοση η MC 258 έχει ένα πολύ ειδικό και συγκεκριμένο ρουλεμάν που εκτελεί τα χρέη της αυτόματης σύμπλεξης.



Με το λάθος λιπαντικό υπηρεσίας αυτό το ρουλεμάν καταστρεφόταν και όλα τελείωναν. Επίσης, για την λίπανση του δίχρονου κινητήρα της, χρειάζεται ένα σωστό επώνυμο λιπαντικό μίξης με συγκεκριμένη αναλογία. Και εδώ δεν τηρήθηκε καμία προδιαγραφή αφού για μίξη στη Στρατονομία πάλι έβαζαν ότι υπηρεσιακό λάδι υπήρχε στην τύχη. Δυστυχώς αυτές οι δύο λανθασμένες επιλογές για τα λιπαντικά μίξης και κιβωτίου, οδήγησαν στο σταδιακό παροπλισμό τους σε διάφορα στρατόπεδα της χώρας, με πολλά προβλήματα, αφού κούρευε το ρουλεμάν τα μπρούτζινα δόντια της αυτόματης μετάδοσης. Παρόλα αυτά συμμετείχαν στην αρχή της αγοράς τους σε εθνικές παρελάσεις, στο Σύνταγμα την 25η Μαρτίου αλλά και στη Θεσσαλονίκη για την 28η Οκτωβρίου το 1985.

Θυμάμαι πολύ έντονα πιτσιρικάς ότι τις είχαμε συναντήσει με τον πατέρα μου στην Λεωφόρο Μεσογείων την ίδια ημέρα που πήγαιναν για την παρέλαση των Αθηνών σε σχηματισμό. Ήταν πολύ όμορφες στα παιδικά μου μάτια αλλά είχε γεμίσει αιθαλομίχλη όλη η Μεσογείων από το μη σωστό λάδι μίξης. Στο πέρασμα τους έμενε στον αέρα μεγάλη ποσότητα καμένου λιπαντικού υπηρεσίας. Έτσι, με αυτό τον λάθος τρόπο σταμάτησαν και οι παρελάσεις στην Ελλάδα των Husqvarna MC 258. Η μη σωστή χρήση και συντήρηση τους οδήγησε σιγά σιγά στην απαξίωση και τον παροπλισμό τους. Το τέλος τους ήταν άδοξο δυστυχώς στη χώρα μας και εκποιήθηκαν από τον Ο.Δ.Δ.Υ.

Κάποιοι ιδιώτες πήραν αρκετές για παλιοσίδερα, κάποιοι από δύο-τρεις, έφτιαξαν μία. Σε αντίθεση με τη Σουηδία όπου όλες οι ίδιου τύπου μοτοσυκλέτες λειτουργούν ακόμη και σήμερα, παρέχοντας χρήσιμες υπηρεσίες στη χώρα τους. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς τον Γιώργο Χρυσαφίδη αρχικά διότι κατάφερε να δώσει ζωή στη MC 258 Military Husqvarna του, αλλά και για την εμπιστοσύνη του στο πρόσωπο μου για να την οδηγήσω.

Ήταν άλλωστε και μια καλή αφορμή για να βρεθούμε με τον Γιώργο Σπυριδόπουλο όλοι μαζί και να μας διηγηθεί διάφορες ιστορίες με αφορμή την αγορά τους από τον Ελληνικό Στρατό.
Είναι πραγματικά κρίμα να χάνεται τέτοιο υλικό και να παροπλίζεται από όλα τα σώματα, είτε πρόκειται για πολεμικά αεροσκάφη , πλοία, άρματα, μοτοσικλέτες, αυτοκίνητα και τόσα άλλα αξιόλογα οχήματα που σαπίζουν μέσα στο πέρασμα του χρόνου.