Πολλές έρευνες έχουν γίνει για να μπορέσει να εξηγηθεί το φαινόμενο των Τζαμαϊκανών σπρίντερ που δεν… τελειώνουν ποτέ. Οι Τζαμαϊκανές αθλήτριες που πρωταγωνίστησαν στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα στίβου του Όρεγκον 2022 μας θύμισαν γιατί αυτή η μικρή, φτωχή χώρα έχει την καλύτερη κουλτούρα στην «παραγωγή» αθλητών.
Shelly Ann Fraser Pryce & Shericka Jackson in Oregon 2022 (Dan Vernon)
Η παγκόσμια ομοσπονδία στίβου (World Athletics) ανακοίνωσε πως με βάση των πίνακα των θέσεων (placing table) στο Όρεγκον 2022 η πρώτη δύναμη στις γυναίκες ήταν οι Τζαμαϊκανές. Και καταλαβαίνουμε απόλυτα γιατί.
Πως γίνεται να έχεις στην ομάδα σου τη Σέλι αν Φρέιζερ Πράις, την Ελέιν Τόμπσον Χέρα και τη Σέρικα Τζάκσον και να μην βγεις κορυφαία δύναμη; Με τις τρεις σούπερ γρήγορες σπρίντερ είναι πολύ δύσκολη υπόθεση να χάσεις αφού ακόμη και στο 200άρι που η Τόμπσον-Χέρα τερμάτισε 7η, το 1-2 ήταν πάλι Τζαμάικα. Από τα συνολικά 10 μετάλλια που συγκέντρωσε η χώρα στο συγκεκριμένο Παγκόσμιο, τα εννέα είναι από γυναίκες αθλήτριες και τα οκτώ από αυτά είναι στα σπριντ. Από αυτά ξεχωρίζει το αργυρό μετάλλιο της Σανιέκα Ρίκετς στο τριπλούν (14.89μ), που ηττήθηκε μόνο από την εξωπραγματική Ρόχας.
Για την… ιστορία οι Τζαμαϊκανές έκαναν το 1-2-3 στα 100μ με τις -κατά σειρά- Σέλι Αν Φρέιζερ Πράις, Σέρικα Τζάκσον και Ελέιν Τόμπσον Χέρα, το 1-2 στα 200μ (Φρέιζερ Πράις-Τζάκσον) και ήταν δεύτερες στα 4Χ100μ και 4Χ400μ ενώ αργυρό μετάλλιο πήραν και στα 100μ με εμπόδια με τη Μπρίτανι Άντερσον. Επίσης είχαν οκτώ αθλήτριες σε τελικούς και μέσα στην πρώτη οχτάδα και κατέκτησαν την 5η θέση με τη μικτή ομάδα σκυταλοδρομίας.
Οι μεγάλες κυρίες του στίβου της Τζαμάικα, Φρέιζερ Πράις και Τόμπσον Χέρα, πρωταγωνιστούν στο παγκόσμιο στερέωμα εδώ και χρόνια με τη δεύτερη μάλιστα να είναι η back-to-back χρυσή Ολυμπιονίκης, με το φοβερό double-double, σε Ρίο 2016 και Τόκιο 2020. Οι δυο τους έχουν τρέξει μερικές από τις γρηγορότερες κούρσες όλων των εποχών και έχουν αφήσει ιστορία. Ακόμη ένα κοινό τους είναι πως και οι δύο είχαν φοβερά πρότυπα να ακολουθήσουν στα πρώτα τους βήματα όπως η σούπερ γρήγορα Τζαμαϊκανή Βερόνικα Κάμπελ Μπράουν και τη Σερόουν Σίμπσονς, των οποίων η εξαιρετική πορεία αποτέλεσε κίνητρο για τις ίδιες. Τα σημαντικά, αθλητικά πρότυπα είναι ίσως ένας σημαντικός παράγοντας στην τόσο τεράστια επιτυχία της χώρας στα σπριντ.
Πως η Τζαμάικα έχει μόνιμα κορυφαίες σπρίντερ;
Η πιο πειστική θεωρία γι’ αυτό είναι πως η Τζαμάικα έχει πολύ καλούς scouters και μέντορες. Αν εντοπίσουν ένα «αργό» παιδί στον στίβο, θα το κατευθύνουν να αλλάξει αγώνισμα καθώς δεν πρόκειται να γίνει ένας «γρήγορος ενήλικας» -όπως εξηγούν- και με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρουν να μείνουν μόνο οι πραγματικοί σπρίντερ στην ομάδα. Μετά τη διαλογή, ο στόχος είναι να μάθουν να τρέχουν ανταγωνιστικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της Ελέιν Τόμπσον Χέρα που είχε εξηγήσει πως όταν ήταν μικρή ένιωθε πως είναι απλά μία δρομέας καθώς ήταν πολύ soft και χαλαρή. Μόλις αντιλήφθηκε πως πρέπει να «αγριέψει» για να τρέξει καλά, όλα βρήκαν τον δρόμο τους και η ίδια έτρεξε προς τα βάθρα όλων των κορυφαίων διοργανώσεων. Η χώρα η ίδια είναι αφοσιωμένη στα σπριντ και ο στίβος αποτελεί ακόμη μία πιθανή καριέρα για τους Τζαμαϊκανούς και τις Τζαμαϊκανές.
Ορισμένες έρευνες μιλούν για συγκεκριμένα γονίδια που μπορεί να έχουν οι Τζαμαϊκανοί, όπως το ACTN3 Gene, ή για μεγαλύτερη καρδιά από τον κοινό άνθρωπο, που μπορεί να βοηθήσει στο να διοχετεύει αίμα υψηλής περιεκτικότητας σε οξυγόνο στους μυς τους με ταχείς ρυθμούς, αλλά και την καλύτερη σωματοδομή που χαρακτηρίζει γενικά τους Δυτικοαφρικανούς. Όμως, το μυστικό βρίσκεται στην κουλτούρα του λαού και τα σωστά (και σούπερ γρήγορα) πρότυπα αθλητών αφού η χώρα έχει μεγάλη ιστορία στα σπριντ παρά το γεγονός πως έχει πληθυσμό μικρότερο από τρία εκατομμύρια ανθρώπους.