Όλοι έχουμε στο νου μας τη σύγχρονη εικόνα του Αυθεντικού Μαραθωνίου, ακόμα και όσοι η σχέση τους με το τρέξιμο ή με τον αθλητισμό γενικότερα είναι από μηδαμινή έως ανύπαρκτη. Χιλιάδες κόσμος, κλειστοί δρόμοι, παράλληλες εκδηλώσεις, τελετές, επίσημοι, εθελοντές.
Σαράντα χρόνια πριν, στον παρθενικό Αυθεντικό Μαραθώνιο, τίποτα από τα παραπάνω δεν ίσχυε ή δεν ήταν δεδομένο. Όπως δεν ήταν δεδομένη και η συμμετοχή γυναικών, ιδιαίτερα Ελληνίδων. Για την ακρίβεια, οι γυναίκες δρομείς εκείνη την εποχή ήταν… προστατευόμενο είδος.
Μία από αυτές τις σκαπανείς, τις πρωτοπόρους ήταν η νικήτρια εκείνου του πρώτου μαραθωνίου, η Μεταξία Μπερτζελέα.
Αν και πέρασαν σαράντα χρόνια από τότε, οι θύμησες της 64χρονης σήμερα Μεταξίας Μπερτζελέα είναι πολύ έντονες:
«Ξεκίνησα να τρέχω επειδή εργαζόμουν και ήθελα να κάνω κάτι για την υγεία μου. Είχα την άσκηση στο DNA μου. Η αρχή έγινε στον Άγιο Κοσμά. Ήμουν 19-20 ετών και δεν είχα ασχοληθεί νωρίτερα με τον αθλητισμό. Ο ένας γύρος έφερνε τον άλλον και κάποια στιγμή συνάντησα τον Γιώργο Ηλιόπουλο, τον αρχιπροπονητή του σταδίου».
Η γνωριμία αυτή έφερε σχετικά άμεσα και την πρώτη της συμμετοχή σε αγώνα σε δημόσιο δρόμο:
«Είχε προγραμματιστεί να γίνει ο πρώτος αγώνας 20 χλμ. του Αγίου Κοσμά, μια πάρα πολύ μεγάλη και σημαντική εκδήλωση για εκείνη την εποχή. Την οργάνωση είχε αναλάβει η Asics Tiger, για να προωθήσει το μαζικό αθλητισμό.
Με πλησιάζει τότε ο κ. Ηλιόπουλος και μου λέει: "Δεν υπάρχει άλλη γυναίκα, θα ήθελα να προσπαθήσεις να τρέξεις στα είκοσι χιλιόμετρα". Δίστασα. Εκείνη την περίοδο, έκανα 10-15 γύρους, το πολύ. Μου λέει "προσπάθησε, θα τα βγάλεις πέρα. Σε βλέπω είσαι δυνατή. Αν τερματίσεις θα σου δώσω το μεγαλύτερο κύπελλο. Όλος ο κόσμος θα σε θαυμάζει"».
Με τα πολλά η Μεταξία Μπερτεζελέα πείστηκε, φόρεσε την αθλητική της περιβολή και πήγε να τρέξει:
«Ήρθε, λοιπόν, η μέρα του αγώνα. Τότε, ξεκινάγαμε μέσα από τον Άγιο Κοσμά, κάναμε έναν κύκλο στο στίβο, βγαίναμε στην παραλιακή και φτάναμε μέχρι το Καβούρι. Μετά κάναμε μια στροφή και επιστρέφαμε από τον ίδιο δρόμο. Μία στροφή στο στάδιο και τερματισμός.
"Τρέξε μέχρι το Καβούρι που θα αντέξεις" με συμβούλεψε ο Ηλιόπουλος και μετά με παρότρυνε να συνεχίσω, έστω περπατώντας. Έτσι κι έγινε. Ξεκινήσαμε, είχε πάρα πολύ κόσμο, μουσική, μια πολύ μεγάλη γιορτή. Είχε γίνει πολύ διαφήμιση.
Στην επιστροφή από το Καβούρι έτρεχα δίπλα-δίπλα με δύο άντρες. Ήμουν έτοιμη να λιποθυμήσω. "Είσαι η μοναδική γυναίκα, συνέχισε, συνέχισε" μου έλεγαν. Τελικά τερμάτισα τρέχοντας. Μόλις μπήκα στον Άγιο Κοσμά, όλος ο κόσμος φώναζε "Να μία γυναίκα". Έγινε χαμός, μαζεύτηκαν όλοι γύρω μου.
Ο αγώνας είχε μεγάλη προβολή, ασχολήθηκαν μαζί μου οι εφημερίδες και τα περιοδικά».
Από τότε, η σχέση της Μεταξίας Μπερτζελέα με τον αγωνιστικό δρομικό αθλητισμό σφραγίστηκε. Το επόμενο μικρό βήμα ήταν να βγει από την Αττική και το πολύ μεγάλο ήταν να τρέξει σε Μαραθώνιο.
«Μετά τον αγώνα στον Άγιο Κοσμά, γίναμε ένα μεγάλο παρεάκι. Πήρα θάρρος. Συναντιόμασταν με παλιούς μαραθωνοδρόμους και βγαίναμε στην παραλιακή.
Άρχισα να τρέχω σε όλους τους αγώνες που γινόντουσαν στην Ελλάδα: τον Αρκάδιο δρόμο, όπου ήμουν η πρώτη γυναίκα, στον Μπιζάνειο, το δρόμο Θυσίας, στα Καλάβρυτα.
Και φτάνουμε στο κεφάλαιο Μαραθώνιος. Είχα τρέξει και πριν γίνει ο πρώτος Αυθεντικός, δηλαδή νωρίτερα από το 1983. Τότε γινόταν ο εμπορικός αγώνας. Το 1983 αποφάσισαν στον ΣΕΓΑΣ να διοργανώσουν έναν άλλο Μαραθώνιο, που θα έφερε το όνομα του Γρηγόρη Λαμπράκη. Μου πρότειναν οι συναθλητές μου να τρέξουμε στο νέο Μαραθώνιο για να τιμήσουμε και τον Γρηγόρη Λαμπράκη. "Όπου αποφασίσετε εσείς" τους είπα.
Ορίστηκε να γίνει την ίδια μέρα με τον εμπορικό. Ο ένας ξεκίνησε στις 8:30 και ο άλλος, αυτός που θα έτρεχα, στις 10:30. Η ζέστη ήταν τρομερή. Στο ύψος της Αγίας Παρασκευής, κάποιοι είχαν αρχίσει να λιποθυμούν. Καθώς έτρεχα, μου λέει κάποιος "Μεταξία, υπάρχει κι άλλη γυναίκα στον αγώνα, είναι μπροστά από σένα".
Η άλλη κοπέλα, ήταν η Γεωργία Παπαναστασίου. Πιο έμπειρη και πιο γνωστή αθλήτρια. Όμως, λιποθύμησε έξω από το Παναθηναϊκό στάδιο και βρέθηκα πρώτη.
Να πω την αλήθεια, στην Αγία Παρασκευή είχα κουραστεί κι εγώ. Αισθανόμουν ότι είχα πάθει ηλίαση. Σκέφτηκα να εγκαταλείψω, να μπω στο ασθενοφόρο, αλλά δεν με άφησαν οι φίλοι μου που ήρθαν δίπλα μου. "Πέρασες όλα τα δύσκολα" μου είπαν, "έφαγες όλη την κούραση, την ανηφόρα και θα εγκαταλείψεις στο ίσιωμα; Προσπάθησε να κόψεις, να χαλαρώσεις". Έτσι κι έκανα. Μετά έπιασα την κατηφόρα και έφυγα… βολίδα. Συνήλθα από το νερό που ήπια!
Συνέχισα, λοιπόν, και έφταασα πρώτη στον τερματισμό. Ήταν μι μέρα γιορτής, χαράς και τιμής για τον Γρηγόρη Λαμπράκη. Δεν θα την ξεχάσω ποτέ!».
Η ιστορική πρώτη νίκη ήταν δική της, αν και τότε η Μεταξία Μπερτζελέα δεν είχε συνειδητοποιήσει τι είχε πετύχει…
«Δεν κατάλαβα ότι έγραφα ιστορία. Έτρεξα και το απόλαυσα, γιατί δεν με ενδιέφερε το χρονόμετρο.
Τότε τρέχαμε χωρίς άγχος, χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία. Έναν καφέ ήπιαμε με μπόλικη ζάχαρη, πριν ξεκινήσαμε να τρέχουμε και λίγο νερό στη διαδρομή. Κυριαρχούσε η χαρά και ο αυθορμητισμός. Αυτός ήταν ο μαραθώνιος τότε».
Ο Μαραθώνιος του 1983 ήταν η κορύφωση αλλά όχι το τέλος της αθλητικής καριέρας της Μεταξίας Μπερτζελέα:
«Συνέχισα να κάνω προπόνηση, τρεις-τέσσερις φορές την εβδομάδα, μολονότι εργαζόμουν.
Θυμάμαι, έβγαινα να τρέξω εκείνη την εποχή -μαζί με άντρες φυσικά, γιατί γυναίκες δεν υπήρχαν- και τα ελάχιστα αυτοκίνητα που περνούσαν, σταματούσαν και άκουγα τους οδηγούς να λένε στις γυναίκες τους "Να, κοίτα! Εσύ ούτε καν περπατάς και άλλες τρέχουν". Οι φίλοι μου καμάρωναν.
Έτρεξα σε άλλους οχτώ μαραθωνίους, περίπου τρεις κάθε χρόνο, και είχα και το πανελλήνιο ρεκόρ. Μετά έγινα μητέρα και σιγά-σιγά σταμάτησα λόγω έλλειψης χρόνου».
Ακόμα κι όταν σταμάτησε το τρέξιμο, η Μεταξία Μπερτζελέα δεν μπόρεσε να… ξεφύγει από τον αθλητισμό. Και πώς να συμβεί αυτό όταν ο σύζυγός της ήταν και παραμένει ο παλιός πρωταθλητής του βάδην Χρήστος Καραγεώργος:
«Είμαστε αθλητική οικογένεια. Τα παιδιά μου τρέχουν επίσης, ο γιος μου έχει κάνει τρεις μαραθωνίους. Μακάρι να μπορούσα να ξαναέτρεχα σε Μαραθώνιο. Να σας πω... το σκέφτομαι.
Ξέρετε, ο Μαραθώνιος είναι το πιο δυνατό αγώνισμα, που σε βοηθά να αφήνεις στην άκρη τα προβλήματά σου. Αποκτάς δύναμη ψυχής, αυτοπεποίθηση, ξεπερνάς ό,τι αρνητικό μπορεί να υπάρχει στην ψυχή σου, στο μυαλό σου. Ο Μαραθώνιος με βοήθησε στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς μου.
Στον τερματισμό αισθάνεσαι ότι έχεις κατακτήσει τα πάντα, ότι είσαι ο πιο πλούσιος, ο πιο επιτυχημένος άνθρωπος στον κόσμο».
από ΣΕΓΑΣ