Στους ναούς της πορτοκαλί μπάλας

Τριανταπέντε χρόνια τώρα, το Πάσχα το περνάω κάποια ανάμεσα σε αεροπλάνα, ξενοδοχεία και ναούς της πορτοκαλί μπάλας. Με το αρνί στο στομάχι, το κοκορέτσι στα ρουθούνια και τη μαγειρίτσα στον οισοφάγο, θα συμπλήρωνα αν ήμουν από αυτούς που μετέχουν στην ετήσια κτηνωδία και στο φεστιβάλ χοληστερίνης.

Από τη Γάνδη του 1988 μέχρι το Μόντε Κάρλο του 2022 δεν είναι δα και τόσο μεγάλη η απόσταση: 1250 χιλιόμετρα τη βγάζουν τα εργαλεία του διαβόλου. Εντεκάμισυ ώρες στο τιμόνι. Tην έκαναν άλλωστε ανάποδα τα «αρειανά» το ’88, τότε που ανακάλυψαν κάπου στα μισά ότι ο πράκτορας δεν είχε εξασφαλίσει εισιτήρια για το φάιναλ-φορ και τον πασάλειψαν με πίσσα και πούπουλα. Νομίζω ότι τον έλεγαν Κωνσταντινίδη, αλλά δεν αποκλείεται να έχει αλλάξει όνομα έκτοτε, για να σωθεί από τη μήνι των εξαπατημένων.

Τότε, στη Γάνδη, ημιτελικός έγινε Μεγάλη Τρίτη και ο τελικός Μεγάλη Πέμπτη. Αντί να φύγω για την Αθήνα την επαύριο, πήρα το πρώτο τρένο και πέρασα το πασχαλινό τριήμερο στο Άμστερνταμ, ψάχνοντας το φως το αληθινό. Από τη Ρώμη, το 1997, επιστρέψαμε στο Ελληνικό βράδυ Μεγάλης Παρασκευής, βγαλμένοι από ένα τσάρτερ που μύριζε μπάφο, μαστούρα αντί αγιαστούρας.

Για το φάιναλ-φορ της ΑΕΚ, το 1998 στη Βαρκελώνη, αναχωρήσαμε από το ίδιο αεροδρόμιο απομεσήμερο Λαμπρής και μυρίζαμε απαξάπαντες ούζα και κρασιά. Το 2002, στη Μπολόνια, ο ημιτελικός Παναθηναϊκού-Μακάμπι έγινε την ώρα του ορθόδοξου Επιταφίου, όπερ σημαίνει ότι οι θρήσκοι έψαχναν ελληνορωσική εκκλησία στην Τοσκάνη για να αναστήσουν 20 ώρες πριν το τζάμπολ του τελικού (όπου έγινε ήρωας ο μουσουλμάνος Κουτλουάι).

Στο Τελ Αβίβ το 1994 δεν θυμάμαι αν ήταν πασχαλινές μέρες, θυμάμαι όμως ότι οι «κοκκινοπράσινοι» φανατικοί κατέβασαν όλα τα καντήλια του εορτολογίου μπροστά στον Πατριάρχη και τη ρασοφόρο ακολουθία του. Ένα χρόνο αργότερα, στη Σαραγόσα, είχαν Πάσχα οι (καθολικοί) ντόπιοι, αλλά τα κυνηγητά των Ελλήνων χουλιγκάνων κατέστρεψαν τις κατανυκτικές πορείες της Μεγάλης Τετάρτης. Το 1996, στο Παρίσι, δύο μέρες μετά το πρώτο ελληνικό τρόπαιο, θυμάμαι να ανασταίνουμε σε μία ορθόδοξη εκκλησία όπου μέσα στο πλήθος στέκονταν ο Γιώργος Παπανδρέου και η Χάρις Αλεξίου.

Το ναδίρ, όμως, το ζήσαμε το 1993, επί ελληνικού εδάφους, όταν η αντίχριστη FIBA της εποχής (του ορθόδοξου Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς) όρισε να διεξαχθεί το φάιναλ-φορ στο Φάληρο Μεγάλη Τρίτη και Μεγάλη Πέμπτη! Αναγκαστήκαμε τότε να κολυμπήσουμε ακόμα και στα θολά νερά του εκκλησιαστικού ρεπορτάζ, αφού το χρυσοποίκιλτο ιερατείο απειλούσε να αφορίσει τον Βασιλακόπουλο, σύσσωμη την ΕΡΤ που θα μετέδιδε τους αγώνες, τους οπαδούς του ΠΑΟΚ που εξαφάνισαν τα εισιτήρια, τους διαπιστευμένους δημοσιογράφους και όποιον άλλον τολμούσε να ψελλίσει ότι είναι αδιανόητο να μας φοράει η Εκκλησία καπέλο την πίστη.

Τελικά το φάιναλ-φορ άρχισε και τελείωσε κανονικά και η απειλή για αφορισμούς έγινε, αν δεν με απατά η μνήμη, πράξη. Οι αγώνες μεταδόθηκαν από την ΕΡΤ2 και οι Μεγαλοβδομαδιάτικες ακολουθίες από την ΕΡΤ1. Μετά το στραπάτσο του ΠΑΟΚ από τη Μπένετον του Τόνι Κούκοτς στον ημιτελικό της Τρίτης, η ατμόσφαιρα στο ΣΕΦ έγινε τοξική και τα «ευαγγέλια» που ακούστηκαν δεν ήταν ακριβώς πασχαλινά ούτε δώδεκα. Η ΕΡΤ υποχρεώθηκε να χαμηλώσει τον ήχο από το Στάδιο, για να μείνουν οι ανίερες ύβρεις των ΠΑΟΚτζήδων (που τα είχαν με τη διαιτησία και τη «μαφία» του Στάνκοβιτς) έξω από τα σπίτια των ανυποψίαστων τηλεθεατών.

Ευτυχώς για όλους, η ύστερη Euroleague άπλωσε το καλεντάρι και μετέφερε το φάιναλ-φορ μερικές εβδομάδες αργότερα, πολύ μακριά από το Πάσχα των ορθοδόξων και των καθολικών. Στα τέλη του Μαΐου, το πολύ πολύ να συμπέσει η γιορτή του μπάσκετ και κάποια εβραϊκή αργία, όπως έγινε το 2011 στη Βαρκελώνη, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί ο τελικός μέρα μεσημέρι.

Προσωπικά πιστεύω ότι είναι απαράδεκτο και οπισθοδρομικό να σταματάει η ζωή και να φρενάρει η βιομηχανία του θεάματος για θρησκευτικές επετείους και χαίρομαι πολύ τους Ιταλούς και τους Ισπανούς, που (μολονότι βαθιά θρησκευόμενοι) ορίζουν τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων ανήμερα το Πάσχα. Αλλά ας πούμε ότι εγώ είμαι ο παράξενος και ο αιρετικός. Μη μου δίνετε σημασία, έτσι με έχουν φτιάξει.

Η ορθόδοξη Πασχαλιά του 2022 βρίσκει τον Ολυμπιακό επί ξύλου κρεμάμενο, μετά την προχθεσινή συντριβή από τη Μονακό στο Φάληρο. Εκόντες άκοντες, ο προπονητής και οι παίκτες του πέρασαν τις γιορτινές μέρες στο γήπεδο, αναζητώντας αχτίδα φωτός και ελπίδας μέσα από τον ζόφο της Μεγάλης Παρασκευής.

Διάβασα κάπου ότι ιστορικά οι ελληνικές ομάδες μετρούν μόνο ήττες σε αγώνες πλέι-οφ που έγιναν τη συγκεκριμένη μέρα, αλλά αρνήθηκα να δώσω μεταφυσική διάσταση στο ζήτημα, αφού θυμάμαι πάντοτε τον θρίαμβο του Παναθηναϊκού στον ημιτελικό της Μπολόνια, την ίδια ώρα που πολλοί οπαδοί εν Αθήναις του περιέφεραν τον επιτάφιο με ραδιοφωνάκι κολλημένο στο αυτί.

Ο Ολυμπιακός βρίσκεται σε μειονεκτική θέση μετά την εντός έδρας ήττα, αλλά παραείναι βιαστικοί αυτοί που φόρεσαν τις πλερέζες. Τα πλέι-οφ είναι περίπλοκη υπόθεση και κάθε καινούρια μέρα είναι διαφορετική από την προηγούμενη και από την επόμενη, όπως τα σετ στο τένις.

Ακόμα και στο ΝΒΑ, ομάδες κατώτερες σπάνε έδρες και κλέβουν πλεονεκτήματα έδρας. Το 1-1 στο ξεκίνημα αποτελεί ρουτίνα, όχι είδηση. Μόνο όσοι βρίσκουν απέναντί τους λαθρεπιβάτη τύπου Μακάμπι ξεκινούν με ξερό 2-0 και μόνο οι εμφανώς ανώτεροι και συνάμα τυχεροί βγάζουν σκούπα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ανωτερότητα του ανώτερου ξαναβγαίνει σύντομα στην επιφάνεια (βλέπε Μπακς-Μπουλς, Σανς-Πέλικανς).

Αναίμακτη πρόκριση δεν νοείται και πάντως συμβαίνει σπανιότατα. Στο λιμάνι θυμούνται τα Ολυμπιακός-Σιένα, το Ολυμπιακός-Ζαλγκίρις, τα Ολυμπιακός-Εφές, εκείνο το Ολυμπιακός-Μπάρτσα με το τρίποντο του Πρίντεζη, ο καθένας όποιο τον βολεύει για να τροφοδοτήσει το προεπιλεγμένο αφήγημά του. Ήταν ο Ολυμπιακός ανώτερος από τη Ζαλγκίρις του 2018; Προσωπικά πιστεύω πως όχι. Είναι καλύτερος ο Ολυμπιακός του 2022 από τη φετινή Μονακό; Πιστεύω ότι ναι, είναι.

Πλέι-οφ σημαίνει συνήθως πόλεμος των 15 ημερών, όπως εκείνη την αλησμόνητη σειρά Παναθηναϊκού-Μακάμπι που κρίθηκε in extremis το 2012, στα τελευταία δευτερόλεπτα του τελευταίου (αλλά και όλων των προηγούμενων) αγώνων, με την αφεντομουτσουνάρα μου στο μικρόφωνο. Η πρόβλεψή μου είναι ότι ο Ολυμπιακός θα αποκλείσει τη Μονακό, αλλά όχι πριν φτύσει αίμα. Και ότι το 1-3 συγκεντρώνει όσες πιθανότητες συγκεντρώνει το 3-1 των Μονεγάσκων, αν όχι περισσότερες.

Αφήνω συνεπώς κενό στην ατζέντα μου το βράδυ της 4ης Μαΐου και ανέγγιχτο το αεροπορικό εισιτήριο που έχω καπαρώσει για το Βελιγράδι. Σε κάθε περίπτωση, ισχύει αυτό που δήλωσε ο Κώστας Παπανικολάου μετά το προχθεσινό στραπάτσο (72-96): «Εάν οι Γάλλοι είναι τόσο μάγκες και νικήσουν τρεις φορές, με γεια τους και χαρά τους να πάνε αυτοί στο φάιναλ-φορ».